Διατροφή για μυαλό ξυράφι και καθαρό νου
Τροφές και διατροφή για “καθαρότερο” μυαλό ξυράφι!
Ο εγκέφαλός φροντίζει για τις σκέψεις μας, τις κινήσεις μας, τις αισθήσεις μας, την αναπνοή και τον χτύπο της καρδιάς μας.
Είναι ένα όργανο που λειτουργεί σε 24/7 βάση και χρειάζεται συνεπώς συνεχή παροχή «καυσίμου». Πηγή του καυσίμου αυτού είναι η τροφή, η οποία επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία του εγκεφάλου και κατ’ επέκταση τη διάθεσή μας.
Όπως αναζητούμε την καλύτερη ποιότητα καυσίμου για το αυτοκίνητό μας, έτσι πρέπει και για τον εγκέφαλό μας να εξασφαλίζουμε υψηλής ποιότητας τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, προστατεύοντάς μας από το οξειδωτικό στρες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες.
Και όπως ακριβώς συμβαίνει με το αυτοκίνητό μας, ο εγκέφαλός μας μπορεί να υποστεί βλάβη αν του παρέχουμε χαμηλής ποιότητας «καύσιμο», αφού οι επιβλαβείς ουσίες που περιέχονται σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία και απόδοση του εγκεφάλου μας.
Μυαλό και υδατάνθρακες
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, εκτός την απορρύθμιση της ινσουλίνης, επηρεάζουν αρνητικά και την εγκεφαλική λειτουργία. Σειρά μελετών καταδεικνύουν ότι μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες συσχετίζεται με διαταραχές στη λειτουργία του εγκεφάλου ή ακόμα και με επιδείνωση των συμπτωμάτων των διαταραχών της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη.
Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που βοηθά στη ρύθμιση του ύπνου και της όρεξης, επηρεάζει τη διάθεση και αναστέλλει τον πόνο.
Το γεγονός ότι περίπου το 95% της σεροτονίνης παράγεται στο γαστρεντερικό σωλήνα, ο οποίος διαθέτει εκατό εκατομμύρια νευρικά κύτταρα (νευρώνες), εξηγεί το γιατί οι εσωτερικές λειτουργίες του πεπτικού συστήματος βοηθούν όχι μόνο στην αφομοίωση των τροφών, αλλά και στη δημιουργία των συναισθημάτων.
Επιπλέον, η λειτουργία αυτών των νευρώνων – και η παραγωγή νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη – επηρεάζεται έντονα από τα δισεκατομμύρια “καλά” βακτήρια που αποτελούν το εντερικό μικροβίωμα. Τα βακτήρια αυτά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την υγεία, προστατεύοντας την εσωτερική επιφάνεια των εντέρων και αποτελώντας ισχυρό εμπόδιο κατά των τοξινών και των “κακών” βακτηριδίων, περιορίζοντας την εμφάνιση φλεγμονών, βελτιώνοντας την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και ενεργοποιώντας νευρικές οδούς που συνδέουν απευθείας το έντερο με τον εγκέφαλο.
Διατροφή για καθαρό μυαλό
Μελέτες έχουν δείξει ότι άνθρωποι που παίρνουν προβιοτικά (συμπληρώματα που περιέχουν τα καλά βακτήρια) έχουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους και μειωμένο στρες, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η γενικότερη νοητική λειτουργία τους.
Άλλες μελέτες έχουν συγκρίνει τις παραδοσιακές δίαιτες, όπως η μεσογειακή διατροφή και η παραδοσιακή ιαπωνική διατροφή, με μια τυπική «δυτική» δίαιτα και έχουν καταλήξει ότι ο κίνδυνος κατάθλιψης είναι 25% έως 35% χαμηλότερος για αυτούς που ακολουθούν παραδοσιακή διατροφή.
Οι επιστήμονες αποδίδουν αυτή τη διαφορά στο γεγονός ότι οι παραδοσιακές δίαιτες είναι πλούσιες σε λαχανικά, φρούτα, ακατέργαστους κόκκους, ψάρια και θαλασσινά και μικρές ποσότητες άπαχου κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων.
Είναι επίσης απαλλαγμένες από επεξεργασμένα τρόφιμα και υδατάνθρακες, που αποτελούν βασικά συστατικά του δυτικού διαιτολογικού μοντέλου.
Επιπλέον, πολλά από αυτά τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα ζυμώνονται, λειτουργώντας συνεπώς ως φυσικά προβιοτικά, καθώς με τη ζύμωση τα βακτήρια και η μαγιά μετατρέπουν τη ζάχαρη των τροφών σε διοξείδιο του άνθρακα, αλκοόλη και γαλακτικό οξύ. Η ζύμωση είναι ένας εύκολος και αποτελεσματικός τρόπος προστασίας των τροφίμων από την αλλοίωση, ενώ μπορεί να προσθέσει ευχάριστη γεύση και υφή.
Για πολλά χρόνια, ο ιατρικός τομέας δυστυχώς δεν αναγνώριζε πλήρως τη σχέση μεταξύ διάθεσης και τροφής.
Σήμερα, το αναπτυσσόμενο πεδίο της διατροφικής ψυχιατρικής τονίζει ότι υπάρχει μεγάλη επίδραση αυτών που τρώμε όχι μόνο στα είδη των βακτηρίων που αναπτύσσονται στο έντερο, αλλά και στο πώς αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε.
Η ιδέα ότι τα καλά βακτήρια επηρεάζουν όχι μόνο τον τρόπο απορρόφησης των συστατικών των τροφών από το έντερο, αλλά και τη διάθεσή και την ενεργειακή στάθμη, κερδίζει συνεχώς έδαφος μεταξύ των ερευνητών, με τα αποτελέσματα μέχρι τώρα να είναι πολύ ενθαρρυντικά.
Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά για την καθημερινή σας διατροφή;
Αρχίστε να δίνετε προσοχή στο πώς οι διάφορες τροφές που καταναλώνετε επηρεάζουν το πώς αισθάνεστε, όχι μόνο εκείνη τη στιγμή, αλλά και την επόμενη μέρα.
Δοκιμάστε να ακολουθήσετε για δύο έως τρεις εβδομάδες μια διατροφή απαλλαγμένη από επεξεργασμένα τρόφιμα και υδατάνθρακες και, αν είναι εφικτό, αποκλείστε ακόμα και τα γαλακτοκομικά. Προσθέστε ζυμωμένα τρόφιμα, λαχανικά και τουρσί.
Δείτε πώς αισθάνεστε και στη συνέχεια, σταδιακά, εισάγετε τα τρόφιμα πίσω στη διατροφή σας ένα-ένα και δείτε πώς αισθάνεστε.
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Αναστασία Παπαδοπούλου
Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος MSc