Τένις: Ιστορία, κανόνες και οφέλη του δημοφιλούς αθλήματος
Το τένις συνεχώς κερδίζει έδαφος και γίνεται όλο και πιο δημοφιλές. Ακόμη και οι πιο σκληροπυρηνικοί φίλοι του δημοφιλέστερου σπορ (ποδόσφαιρο), έχουν κάνει την απόπειρα τους με μια ρακέτα στο χέρι.
Γράφει ο Γιώργος Πίστας, Προπονητής Τένις – Γυμναστής, Γαλάτσι
Ειδικά σε επίπεδο εργαζομένων ενηλίκων που ο ελεύθερος χρόνος είναι αισθητά περιορισμένος και είναι δύσκολο μια παρέα (φίλοι) να προσαρμόσει το πρόγραμμα της ώστε να κάνουν μια κοινή δραστηριότητα (σπορ), το τένις δίνει την εύκολη λύση γιατί χρειάζεται μόνο έναν αντίπαλο για να γίνει πράξη η αθλητική δραστηριότητα.
Ιστορία
Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, θα ανακαλύψουμε πως υπάρχουν πολλές φήμες για τη γέννηση του τένις (tennis, αντισφαίριση). Εμείς θα κρατήσουμε πως η πρώτη λέσχη δημιουργήθηκε το 1874 (Leamington Tennis Club) και καθορίστηκαν οι βασικοί κανόνες του παιχνιδιού.
Σε λίγα χρόνια το παιχνίδι διαδόθηκε σε όλη την Αγγλία και σε όλη την Ευρώπη. Το πρώτο τουρνουά καταγράφεται στο Γουίμπλεντον (Λονδίνο) το 1877. Επίσης, στην Ελλάδα, ο Ομιλος Αντισφαίρισης Αθηνών, ειναι ο αρχαιότερος σύλλογος, δημιουργήθηκε λίγους μήνες πριν (1895) την πρώτη Ολυμπιάδα του 1896 και την ίδια χρονιά με την πρώτη Ολυμπιάδα δημιουργήθηκε και ο Ομιλος Αντισφαίρισης Κερκυρας (1896).
Μετά το 1920 άρχισαν να ιδρύονται και άλλοι σύλλογοι τένις. Στην ανοιχτή εποχή με την καθιέρωση παγκοσμίου πρωταθλήματος αντισφαίρισης, το τένις διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο και θεωρείται πως έχασε αρκετή από την αίγλη του και το απόλυτα ελιτίστικο προφίλ του.
Ακόμη και σήμερα, σε δημοφιλή Tennis Club της Ελλάδας χρειάζονται αρκετά χρήματα για να γίνεις μέλος και είναι αναγκαίες οι συστατικές επιστολές, ενώ στη λίστα αναμονής είναι εκατοντάδες υπομονετικά πιθανά μέλη.
Διαπιστώνουμε λοιπόν πως κάποιες τενιστικές/αθλητικές λέσχες υποστηρίζουν ένα αποκλειστικό και προνομιακό ταξικό προφίλ, στο οποίο συγκεκριμένοι συνδυασμοί κεφαλαίου (οικονομικοί, κοινωνικοί, συμβολικοί, πολιτιστικοί), θα καθορίσουν την καταλληλότητα κάποιου ώστε να γίνει μέλος.
Με άλλο μάτι…
Οι αθλητικές κουλτούρες αλλάζουν και νέες αθλητικές κουλτούρες εμφανίζονται. Η νέα ηθική της υγείας, η έκρηξη της άσκησης και της φυσικής κατάστασης, ώθησε και το τένις ώστε να βρει πρόσφορο έδαφος στη νέα ελληνική αθλητική κουλτούρα.
Όλα αυτά τα αθλήματα συνοδεύονται από διαφημίσεις ενδυμάτων και εξοπλισμού, υπενθυμίζοντας πως οι αθλητικές πρακτικές είναι στενά συνδεδεμένες με την πρόσβαση σε χρηματοοικονομικούς πόρους (Tomlinson A., 2004).
Επίσης, οι δυο κορυφαίοι τενίστες της Ελλάδας όλων των εποχών, στην ATP (Τσιτσιπας Σ., career high No.3) και WTA (Σακκαρη Μ., career high No.3) βοήθησαν στην δημοτικότητα του αθλήματος, αλλά δυστυχώς στη χώρα μας υστερούμε σε αριθμό γηπέδων.
Έτσι, δημιουργούνται συνεχώς καινούρια γήπεδα τένις για να καλυφθούν οι ανάγκες των ασκούμενων και πλέον το τενις έχει καταφέρει να μην είναι απαγορευτικό (κόστος) όπως στο παρελθόν. Ειδικά οι αθλητικοί σύλλογοι τένις και τα δημοτικά γήπεδα είναι προσβάσιμα σε όλο το κοινό λόγω χαμηλότερου κόστους από τα tennis clubs.
Γήπεδο και εξοπλισμός
Ο αγωνιστικός χώρος σε ένα γήπεδο τένις έχει μήκος 23,77 μέτρα και πλάτος 10,97 μέτρα, αλλά απαιτείται χώρος περιμετρικά γιατί το μεγαλύτερο μέρος του παιχνιδιού γίνεται εκτός βασικών γραμμών.
Οι μικρότερες επιτρεπόμενες διαστάσεις σύμφωνα με τη διεθνή ομοσπονδία αντισφαίρισης είναι 36,57 μέτρα μήκος και 18,27 μέτρα πλάτος. Το ύψος του φιλέ είναι 91 εκατοστά στο κέντρο του γηπέδου και στις άκρες των posts το ύψος φτάνει τα 107 εκατοστά (1,07m).
Οι επιφάνειες είναι το φυσικό γρασίδι (grass), το τεχνιτό γρασίδι(χλοοτάπητας), το χώμα (clay) και το σκληρό (hard). Το κάθε γήπεδο έχει διαφορετική συμπεριφορά, οπότε ο κάθε αθλητής έχει πλεονεκτήματα και μειονέκτηματα ανάλογα με το στυλ παιχνιδιού του.
Επίσης, οι ρακέτες στο παρελθόν ήταν ξύλινες, στη πορεία μεταλλικές και πλέον κυριαρχεί ο γραφίτης. Με όπλο τη νέα τεχνογνωσία στον εξοπλισμό αλλά και την ποιότητα των αθλητών σε επίπεδο δύναμης, ταχύτητας, ταχυδύναμης, ελαστικότητας, πλαστικότητας, βιομηχανικής/βιοκινητικής έχουν καταγραφεί κάποια ρεκόρ όπως, ταχύτερο σέρβις: Ίσνερ 253 χλμ/ώρα και ταχύτερο φορχαντ: Μονφίς 190 χλμ/ώρα αλλά και τα σπουδαιότερα ρεκόρ στην ιστορία της ATP από τους Big3 (Federer, Nadal, Djokovic) που έχουν 20, 22 και 21 Grand Slam αντίστοιχα.
Τα σπουδαιότερα τουρνουά είναι τα 4 Grand Slam: Australian Open (hard), Roland Garros (clay), Wimbledon (grass), US Open (hard).
Βαθμολογία
Στην ATP(/WTA) Rankings, οι τενίστες υπερασπίζονται τους πόντους που κέρδισαν την προηγούμενη χρονιά (52 εβδομάδες). Κάθε επίδοση ενός τενίστα σε ένα τουρνουά, συγκρίνεται με την επίδοσή του την προηγούμενη χρονιά στο τουρνουά.
Το κλείσιμο της ATP Rankings υπολογίζεται από τους πόντους που έχουν συγκεντρώσει οι τενίστες σε 18 τουρνουά, δηλαδή από τα τέσσερα Grand Slam, από τα οκτώ Masters (+ATP Finals) και από τα έξι καλύτερά τους τουρνουά στις υπόλοιπες βαθμίδες διοργανώσεων (ATP 500, ATP 250, Challengers, ITF Futures).
Πόντοι
Όσον αφορά το αγωνιστικό σκέλος το παιχνίδι έχει κυρίως games και set. Ξεκινάμε να σερβίρουμε πάντα από δεξιά και εναλλάξ στις πλευρές σε κάθε πόντο. Το σέρβις πρέπει να καταλήξει στο διαγώνιο service box (έως servise line) και στη συνέχεια ο πόντος παίζεται έως τη βασική γραμμή (baseline).
Το game τελειώνει στους 4 νικηφόρους πόντους εάν έχουμε δύο πόντους διαφορά και οι πόντοι μετριούνται με αυτή τη μορφή: 15-0, 30-0, 40-0, game (πιθανά έχουν εμπνευστεί το μέτρημα από την ώρα/ρολόι).
Εάν υπάρχει ισοπαλία στο 40-40 τότε χρειάζονται επίσης δύο πόντοι διαφορά, advantage (1ος πόντος) και game (2ος πόντος). Το κάθε σετ έχει 6 νικηφόρα games (π.χ. 6-4, 6-3) αν έχει τουλάχιστον δύο games διαφορά αλλιώς αν είναι 6-6 στα games οδηγείται το σετ σε tiebreak των 7 πόντων, που και πάλι ο αθλητής θέλει τουλάχιστον δύο πόντους διαφορά.
Ο αγώνας τελειώνει σε 2 ή 3 νικηφόρα σετ αναλόγως τη διοργάνωση. Αυτά είναι τα βασικά δεδομένα που χρειαζόμαστε για να έχουμε μια πρώτη επαφή με το μέτρημα στο τενις. Σε βάθος χρόνου ανακαλύπτουμε πάρα πολλές ορολογίες και κανόνες που χρειάζονται ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα και γνώση του παιχνιδιού.
Τα οφέλη του τένις
Το συγκεκριμένο σπορ προσφέρει ψυχαγωγία, καλή υγεία και ευεξία. Τα οφέλη είναι πολλαπλά.
Σε επίπεδο θερμίδων εάν αποδώσουμε στο μέγιστο θα κάψουμε περίπου 500 θερμίδες/ώρα, δουλεύοντας αερόβια και αναερόβια. Φροντίζουμε για την ενυδάτωση μας κατά τη διάρκεια της προπόνησης και του αγώνα.
Για να αποφύγουμε τις κράμπες μπορούμε να δώσουμε μια δόση καλίου (μπανάνες) στον οργανισμό και ειδικά το καλοκαίρι οι κράμπες συχνά σχετίζονται με τη ζέστη, την αφυδάτωση και την έλλειψη ηλεκτρολυτών και μεταλλικών στοιχείων, οπότε φροντίζουμε με κάποια ροφήματα να καλύψουμε αυτές τις ανάγκες.
Οι αθλητές μέσα από το τένις βελτιώνουν ταχύτητα, ευλυγισία, δύναμη, αντοχή, ισορροπία και νευρομυϊκό συντονισμό. Επίσης, μπορεί να διδάξει υπευθυνότητα, κοινωνικότητα και δημιουργικότητα.
Ενισχύει τον αυτοέλεγχο, την αυτοσυγκέντρωση, την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση αλλά και την ευγενή άμιλλα. Απαιτείται συντονισμός νοητικής και σωματικής ικανότητας.
Και όλα αυτά πρέπει να αθροιστούν και να δούμε το τένις ως μια ψυχαγωγία που αποκομιζουμε πολλαπλά οφελη, γιατί αυτός είναι ο τελικός προορισμός και το κυρίαρχο πλεονέκτημα των σπορ.
Ποιοί μπορούν να ασχοληθούν με το τένις
Το τένις απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες, από mini tennis 2,5+ ετών (παιγνιώδη μορφή) μέχρι 100+ ετών, επειδή έχει μικρότερη πιθανότητα τραυματισμών λόγω της έλλειψης σωματικών επαφών και της ελεγχόμενης έντασης/επιβάρυνσης σε καταστάσεις που το απαιτούν.
Πρέπει να φροντίζουμε ώστε να κάνουμε καλή προθέρμανση, απαραίτητες διατάσεις, αποθεραπεία και πιθανή παγοθεραπεία στο τέλος της προπόνησης. Στο ξεκίνημα χρειαζόμαστε παπούτσια τένις, αθλητική ενδυμασία, πιθανά καπέλο/γυαλιά ανάλογα την ώρα προπόνησης/παιχνιδιού και ρακέτα τένις, εάν και συνήθως έχει ο προπονητής μας.
Στην περίπτωση που θέλουμε να έχουμε τη δική μας ρακέτα πρέπει να φροντίσουμε να είναι ελαφριά (αρχάριοι) για να αποφύγουμε πιθανούς τραυματισμούς (tennis elbow) με μεγάλο κεφάλι (head size).
Το βασικότερο είναι να προσέχουμε την τεχνική μας, γιατί θα αποφύγουμε βασικούς τραυματισμούς που συναντάμε στο τένις και θα μεγιστοποιήσουμε την απόδοση μας. Όσο ανεβαίνει το επίπεδο συνήθως η ρακέτα είναι πιο βαριά, άκαμτη, μικρότερο κεφάλι (head size), με υψηλότερη τάση πλέγματος.
Τι πρέπει να προσέξουμε στον προπονητή
Ο προπονητής/γυμναστής τένις θα πρέπει να έχει, κυρίως, “Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση (ΤΕΦΑΑ)” σε συνδυασμό με αγωνιστική εμπειρία. Να έχει γνώση του αντικειμένου, ευρύτερη γνώση της φυσικής αγωγής και να αποκτά καινούριες δεξιότητες.
Να αισθάνεται τις πιθανές πνευματικές αδυναμίες των μαθητών του και να φροντίζει για την πιθανή επίλυση τους. Να είναι σε θέση να δίνει τα μέγιστα οφέλη (φυσική κατάσταση, ενδυνάμωση, τεχνική, τακτική, πνευματικές δεξιότητες, κοινωνικές δεξιότητες,…) στο μαθητή.
Να έχει ο ίδιος κοινωνικές δεξιότητες, μεταδοτικότητα και την ικανότητα να εμπνεύσει. Να μπορουν να γίνουν αντιληπτά τα πολλαπλα οφέλη της ενασχόλησης με το τένις κατω από τη καθοδήγηση του προπονητή/γυμναστή.
Ακόμη και το αγωνιστικό επίπεδο του προπονητή/γυμναστή να είναι σε επίπεδο που είναι ικανο να δίνει έξτρα κίνητρο στους μαθητές για αυτοβελτίωση. Να αγαπάει τη δουλειά του και ο αθλητισμός να εχει γίνει τρόπος ζωής.
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
