Τα οφέλη της δια βίου άσκησης

Πως η άσκηση μπορεί να μας ωφελήσει και τι ακριβώς μπορεί να μας προσφέρει, για να έχουμε μια καλύτερη ποιότητα ζωής; Όλοι γνωρίζουμε ότι η άσκηση είναι επωφελής, όμως ποιες είναι αυτές οι ευεργετικές προσαρμογές, που θα μας βοηθήσουν να ανταπεξέλθουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις απαιτήσεις της καθημερινότητας.

Η έννοια της άσκησης

Για να αντιληφθούμε τις θετικές επιδράσεις της άσκησης πρέπει να κατανοήσουμε τον ορισμό αυτής. Έτσι, η άσκηση ορίζεται ως η δομημένη και μεθοδικά σχεδιασμένη σωματική δραστηριότητα, η οποία, όταν επαναλαμβάνεται οδηγεί στην βελτίωση μιας ικανότητας ή στην διατήρηση της ίδιας σε επιθυμητά επίπεδα.

Οι ικανότητες αποτελούν έμφυτα χαρακτηριστικά και απαρτίζουν την έννοια της φυσικής κατάστασης. Ένα άτομο που ασκείται συστηματικά, δια βίου θα παρουσιάσει βελτιωμένες ικανότητες και μια επιθυμητή φυσική κατάσταση.

Ευεργετικές επιδράσεις της δια βίου άσκησης

Η συμμετοχή μας σε προγράμματα άσκησης μπορεί να προσφέρει πολλά, όχι μόνο στη σωματική, αλλά και στην πνευματική, συναισθηματική, κοινωνική και ψυχική ανάπτυξη της προσωπικότητας μας, ανεξάρτητα από την ηλικία μας.

Στην βελτίωση της διάθεσής μας

Η συστηματική άσκηση έχει αποδειχθεί πως βελτιώνει τα επίπεδα διάθεσης του ατόμου, καθώς κατά την εκτέλεσης σωματικής δραστηριότητας απελευθερώνονται οι λεγόμενες ορμόνες της χαράς, οι ενδορφίνες.

Μειώνει τα επίπεδα άγχους και περιορίζει τους στρεσογόνους παράγοντες της καθημερινότητας, ενώ αυξάνει την ευαισθησία του εγκεφάλου σε ορμόνες όπως η σεροτονίνη, οι οποίες ανακουφίζουν τον οργανισμό από αυξημένα επίπεδα κατάθλιψης, ανεξάρτητα από την ένταση της άσκησης (Ensari, 2016).

Στον μεταβολισμό

Η άσκηση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση ενός υγιούς μεταβολισμού με την αύξηση του μεταβολικού ρυθμού (Gim, 2016), αλλά και στην καύση περισσότερων θερμίδων κατά την διάρκεια της ημέρας, διατηρώντας την μυϊκή μάζα σε επιθυμητά επίπεδα.

Ιδανική μορφή προπόνησης για την βελτίωση της παραμέτρου αυτής αποτελεί ο συνδυασμός προπόνησης αερόβιας μορφής και προπόνησης με αντιστάσεις.

Στην οστική πυκνότητα

Πέρα από την αποφυγή της σημαντικής απώλειας μυϊκής μάζας με την πάροδο του χρόνου, η άσκηση συμβάλλει σημαντικά και στον μειωμένο ρυθμό απώλειας οστικής μάζας (Zulfarina, 2016), διατηρώντας τα οστά δυνατά και ανθεκτικά σε κρούσεις. Έτσι, αποφεύγουμε τραυματισμούς και προλαμβάνουμε την οστεοπενία.

Στην πρόληψη παθήσεων

Η δια βίου άσκηση αποτελεί σημαντικό μέσο πρόληψης χρόνιων παθήσεων και αποφυγής δυσμενών καταστάσεων. Ειδικότερα, μειώνει τους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη (Sheri, 2016), καθώς βελτιώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη, καρδιαγγειακών παθήσεων (Pinckard, 2019), περιορίζοντας τους παράγοντες κινδύνου, υπέρτασης (Pescatolo, 2015), ρυθμίζοντας τις τιμές της συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης και του καρκίνου, απαλύνοντας την συμπτωματολογία.

Στο δέρμα μας

Η μέτριας έντασης άσκηση βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος στους ιστούς, παρέχοντας αντιοξειδωτική προστασία στο δέρμα και καθυστερώντας τα σημάδια του γήρατος (Crane, 2015).

Στην βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας

Η ικανότητα της μνήμης και της συγκέντρωσης παρουσιάζουν βελτίωση όχι μόνο σε άτομα τρίτης ηλικίας, αλλά και σε μικρότερες ηλικίες, καθώς αυξάνεται το μέγεθος του ιππόκαμπου (όργανο του εγκεφάλου υπεύθυνο για την μνημονική ανάκληση) και δημιουργείται μια πληθώρα νέων νευρικών συνάψεων (Kirk, 2014).

Προλαμβάνει, επίσης, εκφυλιστικές νόσους όπως η νόσο του Parkinson, διότι αποτρέπει τις δυσάρεστες δομικές αλλαγές του εγκεφάλου.

Στον ύπνο

Η ποιότητα και η ποσότητα το ύπνου φαίνεται να εμφανίζουν βελτίωση με την συμμετοχή των ατόμων σε διαφορετικά προγράμματα άσκησης.

Ο χρόνος που χρειάζεται το άτομο για να κοιμηθεί φαίνεται να μειώνεται, έπειτα από την εμπλοκή του σε προπονητικά προγράμματα, καταστώντας την άσκηση ως μια πολύ καλή λύση για άτομα που ταλαιπωρούνται από αϋπνίες.

Ειδικότερα, μελέτη που διεξήχθη σε διάστημα 4 μηνών διαπίστωσε ότι ένα συνδυαστικό πρόγραμμα προπόνησης, με διατατικές ασκήσεις, αλλά και ασκήσεις με αντιστάσεις μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας του ύπνου για άτομα με χρόνιες διαταραχές ύπνου, όπως η αϋπνία.( D’Aurea, 1999).

Στην βελτίωση της ποιότητας ζωής μας

Η άσκηση μπορεί να αναπτύξει τις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ατόμων, βελτιώνοντας την ψυχική κατάσταση των ατόμων, δημιουργώντας φιλίες και ευχάριστα συναισθήματα. Το άτομο νιώθει ότι αποτελεί μέρος ενός κοινωνικού συνόλου, όταν ακολουθεί ομαδικά προγράμματα, ανταλλάσει ιδέες και θέτει σημαντικούς για αυτόν προβληματισμούς.

Βελτιώνει βασικές παραμέτρους της φυσικής κατάστασης, όπως η αντοχή, η δύναμη, η ταχύτητα, οι συντονιστικές ικανότητες και η ισορροπία, που θα τον βοηθήσουν στην εκτέλεση καθημερινών αναγκαίων δραστηριοτήτων με την εξοικονόμηση χρόνου και ενέργειας.

Βελτιώνει βασικές ικανότητες, όπως η βάδιση, το τρέξιμο και η σύλληψη αντικειμένων όπως το κράτημα μιας σακούλας από το σουπερ μάρκετ, καθιστώντας τον ανεξάρτητο και αυτόνομο.

Άλλωστε, αυτός είναι και ο βασικός σκοπός της άσκησης η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της ζωής των ατόμων, σε όποια ηλικία και αν ανήκουν με ιδιαίτερη προσοχή στην τρίτη ηλικία.

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Αλεπλιώτης Δημήτριος, Γυμναστής

Πηγές

• Crane, J. D., MacNeil, L. G., Lally, J. S., Ford, R. J., Bujak, A. L., Brar, I. K., Kemp, B. E., Raha, S., Steinberg, G. R., & Tarnopolsky, M. A. (2015). Exercise-stimulated interleukin-15 is controlled by AMPK and regulates skin metabolism and aging. Aging cell, 14(4), 625–634
• D’Aurea, C., Poyares, D., Passos, G. S., Santana, M. G., Youngstedt, S. D., Souza, A. A., Bicudo, J., Tufik, S., & de Mello, M. T. (2019). Effects of resistance exercise training and stretching on chronic insomnia. Revista brasileira de psiquiatria (Sao Paulo, Brazil : 1999), 41(1), 51–57.
• Ensari, I., Sandroff, B. M., & Motl, R. W. (2016). Effects of Single Bouts of Walking Exercise and Yoga on Acute Mood Symptoms in People with Multiple Sclerosis. International journal of MS care, 18(1), 1–8.
• Gim, M. N., & Choi, J. H. (2016). The effects of weekly exercise time on VO2max and resting metabolic rate in normal adults. Journal of physical therapy science, 28(4), 1359–1363.
• Kirk-Sanchez, N. J., & McGough, E. L. (2014). Physical exercise and cognitive performance in the elderly: current perspectives. Clinical interventions in aging, 9, 51–62.
• Pescatello, L.S., MacDonald, H.V., Lamberti, L. et al. (2015). Exercise for Hypertension: A Prescription Update Integrating Existing Recommendations with Emerging Research. Curr Hypertens Rep, 17, 87
• Pinckard, K., Baskin, K. K., & Stanford, K. I. (2019). Effects of Exercise to Improve Cardiovascular Health. Frontiers in cardiovascular medicine, 6, 69.
• Sheri R. Colberg, Ronald J. Sigal, Jane E. Yardley, Michael C. Riddell, David W. Dunstan, Paddy C. Dempsey, Edward S. Horton, Kristin Castorino, Deborah F. Tate; Physical Activity/Exercise and Diabetes: A Position Statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care 1 November 2016; 39 (11): 2065–2079.
• Zulfarina, M. S., Sharkawi, A. M., Aqilah-S N, Z. S., Mokhtar, S. A., Nazrun, S. A., & Naina-Mohamed, I. (2016). Influence of Adolescents’ Physical Activity on Bone Mineral Acquisition: A Systematic Review Article. Iranian journal of public health, 45(12), 1545–1557.