Συνένζυμο Q10: Τι είναι, τι κάνει, ιδιότητες, παρενέργειες, τροφές, συμπληρώματα

Το συνένζυμο Q10 (CoQ10)είναι μια ουσία που βρίσκεται φυσικά σε όλο το σώμα, με υψηλότερα επίπεδα στην καρδιά, το συκώτι, τα νεφρά και το πάγκρεας. Δρα ως αντιοξειδωτικό και συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας.

Μάθε τις πάρα πολλές ιδιότητές του, σε ποιες τροφές το βρίσκουμε, αν έχει παρενέργειες και ποια είναι η δοσολογία στα συμπληρώματα με συνένζυμο Q10.

Γράφει η Κατερίνα Νταλέ, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Κύμη Ευβοίας

Τι κάνει το CoQ10

Το συνένζυμο Q10 παίζει ζωτικό ρόλο στη δημιουργία της τριφωσφορικής αδενοσίνης (ATP), η οποία εμπλέκεται στη μεταφορά ενέργειας των κυττάρων και χρησιμεύει ως αντιοξειδωτικό για την προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες.

Το οξειδωτικό στρες μπορεί να επηρεάσει την κανονική λειτουργία των κυττάρων και μπορεί να συμβάλει σε πολλές καταστάσεις υγείας. Αυτό μπορεί να εξηγήσει πως ορισμένες χρόνιες ασθένειες έχουν επίσης συσχετιστεί με χαμηλά επίπεδα CoQ10.

Τα χαμηλά επίπεδα του συνενζύμου Q10 μπορεί να σχετίζονται με μεγαλύτερη ηλικία, ορισμένα φάρμακα, γενετικά ελαττώματα, διατροφικές ελλείψεις και συγκεκριμένες συνθήκες υγείας.

Ιδιότητες του συνένζυμου Q10

Το συνένζυμο Q10 έχει βρεθεί πως ωφελεί την υγεία σε πολλούς τομείς όπως:

1)   Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.

2)  Το συνένζυμο Q10 μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οξειδωτικού στρες και στην ενίσχυση της καρδιακής λειτουργίας, κάτι που θα μπορούσε να είναι ευεργετικό για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων της θεραπείας σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια.

3)  Μπορεί να ενισχύσει την γονιμότητα.

4)  Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της οξειδωτικής βλάβης, ιδιότητα η οποία θα μπορούσε να συμβάλει στην προώθηση τόσο της γυναικείας όσο και της ανδρικής γονιμότητας.

5)  Μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της υγιούς γήρανσης του δέρματος

6)  Όταν εφαρμόζεται τοπικά, μια απο τις ιδιότητες του CoQ10 είναι ότι μπορεί να προστατεύει από βλάβες στο δέρμα, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της υγιούς γήρανσης του δέρματος.

7)  Μπορεί να μειώσει τους πονοκεφάλους.

8) Έρευνες δείχνουν πως μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη μείωση της συχνότητας, της διάρκειας και της σοβαρότητας των πονοκεφάλων ημικρανίας.

9) Καλύτερη απόδοση της άσκησης.

10) Το CoQ10 μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της απόδοσης στην άσκηση υποστηρίζοντας τη λειτουργία των μιτοχονδρίων, μειώνοντας το οξειδωτικό στρες και μειώνοντας την κόπωση.

11) Καλύτερη διαχείριση του διαβήτη

12) Το συνένζυμο Q10 θα μπορούσε να βοηθήσει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και στην πρόληψη της αντίστασης στην ινσουλίνη.

13) Μπορεί επίσης να μειώσει το οξειδωτικό στρες και ορισμένους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις σε άτομα με διαβήτη.

14) Μπορεί να προστατεύσει τους πνεύμονες.

15) Το CoQ10 θα μπορούσε να μειώσει την οξειδωτική βλάβη στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να ωφελήσει τις αναπνευστικές παθήσεις όπως το άσθμα ή ΧΑΠ.

Παρενέργειες

Το CoQ10φαίενται να είναι καλά ανεκτό και δεν σχετίζεται με σοβαρές παρενέργειες.

Ωστόσο χρειάζεται προσοχή καθώς μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων (όπως της βαρφαρίνης) καθώς και να αλληλοεπιδράσει με φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και τον καρκίνο.

Συμβουλεύσου πάντα τον γιατρό που σε παρακολουθεί πριν ξεκινήσεις κάποιο συμπλήρωμα διατροφής για να προλάβεις τυχόν παρενέργειες.

Τροφές με συνένζυμο Q10

Στο σημείο αυτό εύλογα θα αναρωτιέσαι σε ποιες τροφές μπορώ να βρω το συνένζυμο CoQ10.

Στην συνέχεια λοιπόν σου παρουσιάζω μια λίστα με τρόφιμα που το περιέχουν

• Ζωτικά όργανα: καρδιά, συκώτι και νεφρά
• Κρέατα: χοιρινό, μοσχάρι και κοτόπουλο
• Λιπαρά ψάρια: πέστροφα, ρέγγα, σκουμπρί και σαρδέλες
• Όσπρια: φακές και σόγια
• Ξηροί καρποί και σπόροι: σουσάμι και φιστίκια
• Εκτός από αυτά τα τρόφιμα, ορισμένα είδη φρούτων, λαχανικών, γαλακτοκομικών προϊόντων και δημητριακών περιέχουν επίσης CoQ10, αλλά σε πολύ μικρότερες ποσότητες.

Συμπληρώματα και δοσολογία

Από την άλλη πλευρά μπορείς να βρεις το συνένζυμο Q10 εκτός από τα τρόφιμα και σε συμπληρώματα.

Τα συμπληρώματα είναι διαθέσιμα σε διάφορες δόσεις, που κυμαίνονται από 30 έως 600 mg.

Δόσεις 100–400 mg την ημέρα έχουν χρησιμοποιηθεί σε μελέτες που σχετίζονται με την υγεία της καρδιάς, ενώ δόσεις που κυμαίνονται από 600–3.000 mg έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ορισμένων νευροεκφυλιστικών διαταραχών.

Οι δόσεις σε συμπληρώματα μπορεί να κυμαίνονται από 100-3.000 mg την ημέρα, φυσικά το ιδανικό είναι να χρησιμοποιούνται μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες.

Ωστόσο, η λήψη 200 mg δύο φορές την ημέρα με το φαγητό θεωρείται η μέση δόση που απαιτείται για τη διατήρηση των θεραπευτικών επιπέδων του CoQ10 στο αίμα για τους περισσότερους ανθρώπους.

Προσοχή. Επειδή το CoQ10 είναι μια λιποδιαλυτή ένωση, η απορρόφησή του είναι αργή και περιορισμένη. Η λήψη των συμπληρωμάτων του σε συνδυασμό με το φαγητό σου μπορεί να βοηθήσει το σώμα σου να το απορροφήσει καλύτερα.

Καταλήγοντας

Το συνένζυμο Q10 είναι μια λιποδιαλυτή ένωση που υπάρχει παντού στο σώμα σου. Παίζει ζωτικό ρόλο καθώς δρα ως αντιοξειδωτικό και συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας.

Πολλά τρόφιμα περιέχουν το CoQ10 αλλά στις μέρες μας μπορείς το βρεις και σε μορφή συμπληρώματος, προσφέροντας σου έτσι πολλά και σημαντικά οφέλη στην υγεία σου.

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook, στο Υoutube, στο TikTok και στο Instagram

Κατερίνα Νταλέ, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Κύμη Ευβοίας

Βιβλιογραφία

• Jafari M, et al. Coenzyme Q10 in the treatment of heart failure: A systematic review of systematic reviews. Indian Heart J. 2018 Jul;70 Suppl 1(Suppl 1):S111-S117. doi: 10.1016/j.ihj.2018.01.031. Epub 2018 Jan 31. PMID: 30122240; PMCID: PMC6097169.
• Salas-Huetos A, et al The Effect of Nutrients and Dietary Supplements on Sperm Quality Parameters: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Adv Nutr. 2018 Nov 1;9(6):833-848. doi: 10.1093/advances/nmy057. PMID: 30462179; PMCID: PMC6247182.
• Zeng Z, et al. Efficacy of CoQ10 as supplementation for migraine: A meta-analysis. Acta Neurol Scand. 2019 Mar;139(3):284-293. doi: 10.1111/ane.13051. Epub 2018 Dec 3. PMID: 30428123.
• Drobnic F, et al Coenzyme Q10 Supplementation and Its Impact on Exercise and Sport Performance in Humans: A Recovery or a Performance-Enhancing Molecule? Nutrients. 2022 Apr 26;14(9):1811. doi: 10.3390/nu14091811. PMID: 35565783; PMCID: PMC9104583.
• Zhang SY, et al. Effectiveness of Coenzyme Q10 Supplementation for Type 2 Diabetes Mellitus: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Endocrinol. 2018 Sep 16;2018:6484839. doi: 10.1155/2018/6484839. PMID: 30305810; PMCID: PMC6165589.
• De Benedetto F,et al; Interdisciplinary Association for Research in Lung Disease (AIMAR) Study Group. Supplementation with Qter® and Creatine improves functional performance in COPD patients on long term oxygen therapy. Respir Med. 2018 Sep;142:86-93. doi: 10.1016/j.rmed.2018.08.002. Epub 2018 Aug 7. PMID: 30170808.
• Raizner AE. Coenzyme Q10. Methodist Debakey Cardiovasc J. 2019 Jul-Sep;15(3):185-191. doi: 10.14797/mdcj-15-3-185. PMID: 31687097; PMCID: PMC6822644.
• Sifuentes-Franco S, et al. Antioxidant and Anti-Inflammatory Effects of Coenzyme Q10 Supplementation on Infectious Diseases. Healthcare (Basel). 2022 Mar 7;10(3):487. doi: 10.3390/healthcare10030487. PMID: 35326965; PMCID: PMC8953254.