Σοκολάτα: Θετικά και Αρνητικά

Η σοκολάτα προέρχεται από το Μεξικό όπου οι Μάγιας, οι Ίνκας, και οι Αζτέκοι καλλιέργησαν το κακάο.
Στην αρχή, θεωρήθηκε ως αφροδισιακό, προσβάσιμο μόνο για τους εύπορους και τους πλούσιος. Ωστόσο, τελικά, η σοκολάτα έγινε ένα αγαπημένο γλυκό στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής.

Σήμερα το κακάο καλλιεργείται κυρίως στη Δυτική Αφρική, την Ινδονησία και τη Σρι Λάνκα. Το κακαόδεντρο ονομάστηκε Theobroma, από τις ελληνικές λέξεις Θεός και βρώμη (ποτό). Αυτό το όνομα είναι σύμβολο της κοινωνικής, θρησκευτικής και οικονομικής σημασίας της σοκολάτα τόσο στις νέες όσο και στις παλιές παγκόσμιες κουλτούρες.

Καθ ‘όλη τη διάρκεια της ιστορίας, η σοκολάτα χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία μιας ευρείας κλίμακας παθήσεων και τα τελευταία χρόνια, μέσα από πολλές μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι η σοκολάτα μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στην υγεία. Η πρόσφατη ανακάλυψη της ευεργετικής χρήσης του κακάο και της σοκολάτας  επικεντρώνεται στην αξία του ως συμπληρωματική διατροφή.

Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα καθώς τονώνει και δίνει ενέργεια στον ανθρώπινο οργανισμό. Πολλοί την θεώρησαν ως πλήρες φαγητό.

Ουσίες που βρέθηκαν στη σοκολάτα:

Λιπαρά

Το λίπος που απαντάται κυρίως στη μαύρη σοκολάτα είναι το βούτυρο του κακάο που περιέχει περίπου 33% ελαϊκό οξύ (μονοακόρεστο), 25% παλμιτικό οξύ (κορεσμένο) και 33% στεατικό οξύ (κορεσμένο). Το ελαϊκό οξύ, επιδρά θετικά στα επίπεδα των λιπιδίων ενώ τα κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν αρνητικά τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης και τα επίπεδα χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (LDL).

Αντιοξειδωτικά

Το κακάο περιέχει μεγάλες συγκεντρώσεις φλαβονοειδών, κατεχινών κ.ά.
Έχει τα υψηλά επίπεδα φλαβονοειδών, υψηλότερα ακόμα και από το τσάι και το κρασί, καθώς και από τη σοκολάτα γάλακτος, διότι το γάλα στη σοκολάτα μπορεί επιβραδύνει την εντερική απορρόφηση των φλαβονοειδών.

Αζωτούχες ενώσεις

Οι αζωτούχες ενώσεις του κακάο περιλαμβάνουν τις δύο πρωτεΐνες μεθυλοξανθίνη και θεοβρωμίνη καθώς και καφεΐνη τα οποία είναι διεγερτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος, διουρητικά και χαλαρωτικά των μυών.

Ιχνοστοιχεία και μέταλλα

Η μάζα του κακάου περιέχει επίσης κάλιο, φώσφορο, χαλκό, σίδηρο, ψευδάργυρο και μαγνήσιο με αποτέλεσμα να ενισχύσει τα οφέλη της σοκολάτας για την υγεία. Επίσης περιέχει πεντανικό οξύ που δρα ως μειωτής του στρες παρά την παρουσία των διεγερτικών καφεΐνης και θεοβρωμίνης στη σοκολάτα.

Θετικές επιδράσεις από την κατανάλωση σοκολάτας

• Κακάο και καρδιαγγειακές παθήσεις

Πολλές μελέτες έχουν δείξει ευεργετικά αποτελέσματα του κακάο στις καρδιαγγειακές παθήσεις. Πιο πρόσφατα, στη μελέτη Zomer et al., κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ημερήσια κατανάλωση μαύρης σοκολάτας μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά στην πρόληψη καρδιαγγειακών σε ασθενείς με μεταβολική νόσο.

• Κακάο και μείωση της πίεσης του αίματος

Μεγάλης κλίμακας μελέτη στην Ολλανδία σε άνδρες ηλικίας 65-84 ετών έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν τακτικά κακάο είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα

αρτηριακής πίεσης από εκείνους που δεν το έκαναν. Η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας για 15 ημέρες έχει αναφερθεί ότι μειώνει τη συστολική αρτηριακή πίεση σε υγιή άτομα.

• Κοινά σοκολάτας και ασπιρίνης

Και όμως το κακάο έχει αποτελέσματα παρόμοια με την ασπιρίνη καθώς από τις έρευνες φαίνεται να έχει αντιθρομβωτική δράση.

• Αντιδιαβητικά αποτελέσματα

Μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη παρατηρήθηκε μετά κατάποση πλούσιας σε φλαβονοειδή σοκολάτας σε υγιή άτομα και υπερτασικούς ασθενείς.

• Η σοκολάτα ως αγχολυτικό

Μελέτη στην Ελβετία έδειξε ότι η σοκολάτα ανακουφίζει από το άγχος, αφού επηρεάζει τα επίπεδα στρες προκαλώντας αύξηση της σεροτονίνης.

• Σοκολάτα και εγκεφαλικά

Η καθημερινή κατανάλωση σοκολάτας >70% μειώνει την πιθανότητα εγκεφαλικών επεισοδίων (Walters et al.) και βελτιώνει τη ροή αίματος του εγκεφάλου.

• Αντικαρκινικά αποτελέσματα

Μερικές μελέτες in vitro υποδηλώνουν ότι το κακάο αναστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.

• Κακάο και σωματική άσκηση

Έχει τεκμηριωθεί ότι κατανάλωση σοκολάτας πριν από την άσκηση έχει ως αποτέλεσμα ταχεία επαναφορά σε φυσιολογικές τιμές της γλυκόζης, μετά την άσκηση. Ακόμη η χρόνια κατανάλωση μαύρης σοκολάτας σε αθλητές φαίνεται να μειώνει το κόστος οξυγόνου της άσκησης μέτριας έντασης και μπορεί να είναι αποτελεσματική ενίσχυση για την άσκηση μικρής διάρκειας μέτριας έντασης.

Ποια είναι όμως τα αρνητικά από την κατανάλωση σοκολάτας;

• Μια μικρή ποσότητα δίνει πολλές θερμίδες (100γρ μαύρης σοκολάτας παρέχει 479 kcal)
• Είναι από τα τρόφιμα που προκαλούν καούρες και δυσπεψία διότι χαλαρώνει ο οισοφαγικός σφικτήρας
• Έχουν παρατηρηθεί πολλές αλλεργικές αντιδράσεις κυρίως σε παιδιά
• Συνήθως οι σοκολάτες που καταναλώνονται είναι αυτές που έχουν πολλή ζάχαρη, αμυλοσιρόπι ή οι λεγόμενες γάλακτος. Έτσι τα θετικά που θα μπορούσε να παρέχει μια σοκολάτα με 70% κακάο καλύπτονται από τα αρνητικά που μπορεί να προκαλέσει η νοθεία με τόσα επιπλέον προϊόντα.

ΔΕΣ ΑΚΟΜΑ : Σπιτική μπάρα ενέργειας με δημητριακά, σοκολάτα και ένα superfood

Συμπέρασμα

Η σοκολάτα δε θεωρείται πλέον ο απαγορευμένος καρπός και μπορεί να ενταχθεί σχεδόν σε κάθε διαιτολόγιο με τη συμβουλή κάποιου ειδικού, για να μην γίνει παρεκτροπή στις θερμίδες. Τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η σοκολάτα είναι πολλά, με βάση τις έρευνες. Αρκεί λίγο μαύρη σοκολάτα χωρίς τύψεις, για να λειτουργήσει ευεργετικά και στη σωματική και στη ψυχική υγεία.

Ακολούθησε το fmh.gr στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Eλεαννα Σταματίου

Πηγές
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23673608

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23462053

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24581978

https://setac.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ieam.1594

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296850

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26026398

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26674253

https://nutritionj.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12937-015-0075-3