Τι είναι η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου στο ισχίο και πως την αντιμετωπίζουμε
Η άρθρωση του ισχίου σχηματίζεται από την κεφαλή του μηριαίου οστού και το τμήμα της λεκάνης που λέγεται κοτύλη. Στην πράξη η κεφαλή κινείται εντός της κοτύλης προς όλες τις κατευθύνσεις στο χώρο και έτσι εκτελούνται οι κινήσεις του ισχίου (στροφών, κάμψης-έκτασης, προσαγωγής και απαγωγής).
Γράφει ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Αθλητίατρος, Γλυφάδα
Στην επιφάνεια της κοτύλης βρίσκεται ένας ινοχόνδρινος δακτυλιοειδής σχηματισμός που ονομάζεται επιχείλιος χόνδρος και η κύρια ιδιότητα του είναι η σταθερότητα της άρθρωσης και η συγκράτηση του αρθρικού υγρού για την ομαλή κίνηση των αρθρικών επιφανειών.
Τι είναι η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου;
Πρόκειται για τον τραυματισμό και “σκίσιμο” του επιχειλίου χόνδρου σε κάποιο σημείο του. Η ρήξη μπορεί να είναι είτε χρόνια εκφυλιστική είτε οξεία τραυματική.
Συνηθέστερα οι ρήξεις του επιχειλίου χόνδρου του ισχίου είναι επί εδάφους χρόνιας εκφύλισης και ιστορικού μικροτραυματισμών από έντονη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ζωής του ασθενούς που περιλαμβάνει καταπόνηση του ισχίου. Λιγότερο συχνά μπορεί να οφείλεται σε κάποιον οξύ τραυματισμό, π.χ. κατά τη διάρκεια μιας αθλητικής δραστηριότητας.
Επίσης σαν ξεχωριστό αίτιο των ρήξεων του επιχειλίου χόνδρου είναι η ιδιαιτερότητα στην ανατομία των οστών της άρθρωσης που προδιαθέτει σε τραυματισμούς όπως στο σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης, στις δυσπλασίες του ισχίου και στην ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας στην άρθρωση λόγω φυσιολογικής φθοράς.
Οι ρήξεις συνηθέστερα εντοπίζονται στον πρόσθιο επιχείλιο χόνδρο και σπανιότερα στον οπίσθιο. Το είδος διαφέρει και μπορεί να είναι από απλή εκφύλιση των ινών του και μικρορήξη εώς πλήρες σκίσιμο.
Πoια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα είναι συνήθως κοινά σε όλα τα είδη της ρήξης και περιλαμβάνουν:
- Πόνο αντίστοιχα με την περιοχή της άρθρωσης στο άνω έσω τμήμα του μηρού (ριζομήριο) ο οποίος εντείνεται στο τρέξιμο, σε έντονη αθλητική δραστηριότητα, στις σκάλες, στα βαθιά καθίσματα. Μπορεί να χειροτερεύει τη νύχτα, ενώ βελτιώνεται με την ξεκούραση.
- Σφιχτή και δύσκαμπτη άρθρωση που περιορίζει τη δυνατότητα του ασθενούς να εκτελέσει όλες τις κινήσεις, συνήθως περιστροφικές του ισχίου.
- Αίσθημα “κλειδώματος” της άρθρωσης κατά την κίνηση και παραγωγή ήχων που συχνά θορυβούν τους ασθενείς.
Ποια είναι η θεραπεία;
Ο επιχείλιος χόνδρος δεν έχει τη δυνατότητα αυτόματης επούλωσης όταν υποστεί ρήξη. Επίσης αφενός είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε το αίτιο της ρήξης για να προτείνουμε το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο, αφετέρου θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μόνο οι κλινικά σημαντικές ρήξεις και όχι αυτές που απλά είναι ευρήματα μιας απεικονιστικής μεθόδου όπως η μαγνητική τομογραφία.
Για παράδειγμα ασθενής που έχει αρθρίτιδα ισχίου και ρήξη επιχειλίου χόνδρου με πόνο στο ισχίο, δε θα επωφεληθεί από τη μεμονωμένη θεραπεία της ρήξης αλλά θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πρωταρχικά το αίτιο που δημιούργησε τη ρήξη και είναι η αρθρίτιδα στο ισχίο.
Η ενδεδειγμένη θεραπεία διαμορφώνεται ανάλογα με το προφίλ του ασθενούς και περιλαμβάνει το είδος και τη χρονιότητα της ρήξης, το επίπεδο δραστηριότητας, την ύπαρξη ή όχι αρθρίτιδας και ανατομικών ιδιαιτεροτήτων των οστών και την ηλικία του ασθενούς.
Συντηρητική θεραπεία
- Ξεκούραση και τροποποίηση δραστηριοτήτων. Στην ουσία αφαιρούμε όλους τους ερεθιστικούς παράγοντες που θα κάνουν τη ρήξη συμπτωματική, όπως για παράδειγμα η έντονη γυμναστική, το πολύωρο περπάτημα, το τρέξιμο, κτλ.
- Φαρμακευτική αγωγή σύντομης διάρκειας με κοινά αντιφλεγμονώδη, με σκοπό να βγει ο ασθενής από μια οξεία φάση πόνου.
- Φυσικοθεραπείες και ασκήσεις ενδυνάμωσης
- Εγχύσεις με αυτόλογους βιολογικούς παράγοντες (Βλαστοκύτταρα, PRP) που έχουν σαν στόχο να επουλώνουν εκφυλιστικές ρήξεις μέσω βιολογικών διαδικασιών που επιτελεί ο οργανισμός του ιδίου του ασθενούς. Μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία αυτή μπορεί να προσφέρει σημαντικό κλινικό όφελος στους ασθενείς όταν γίνεται στοχευμένη έγχυση στην άρθρωση με ακτινοσκόπηση ή υπερηχολογικά και τηρούνται τα σωστά κριτήρια επιλογής των ασθενών.
Χειρουργική Θεραπεία
Επί αποτυχίας των συντηρητικών, μη χειρουργικών τρόπων αντιμετώπισης της πάθησης, το επόμενο βήμα είναι η χειρουργική αντιμετώπιση.
Αυτή περιλαμβάνει μεθόδους ελάχιστης επεμβατικότητας όπως η αρθροσκόπηση του ισχίου, κατά την οποία γίνεται καθαρισμός ή συρραφή της ρήξης και διόρθωση τυχών ανατομικών ιδιαιτεροτήτων του αυχένα του μηριαίου οστού που δημιουργεί πρόσκρουση και τραυματισμό του επιχειλίου χόνδρου.
Ποιος ο χρόνος αποκατάστασης;
Ο χρόνος εξαρτάται από το είδος της επιλεγόμενης θεραπείας. Στη συντηρητική μέθοδο η επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητες γίνεται ανάλογα με την ύπαρξη ή όχι συμπτωμάτων και συνήθως υπάρχει μία σταδιακή αύξηση της έντασης της άσκησης.
Στις βιολογικές θεραπείες προτείνεται μία περίοδος ξεκούρασης και όχι έντονης άσκησης για 10 ημέρες.
Στην αρθροσκόπηση ισχίου, η οποία γίνεται με αυθημερόν νοσηλεία, η επιστροφή σε δραστηριότητα χαμηλής έντασης όπως το περπάτημα γίνεται σχετικά άμεσα και πατερίτσες χρησιμοποιούνται για μικρή περίοδο συνήθως των πρώτων 2 εβδομάδων και ανάλογα με την ενόχληση που μπορεί να βιώσει ο ασθενής.
Επιστροφή σε δουλειά γραφείου γίνεται σε 15-20 ημέρες ενώ σε πιο απαιτητική εργασία εώς 6 εβδομάδες. Αθλητική δραστηριότητα, όπως ελαφρύ τρέξιμο μπορεί ο ασθενής να ξεκινήσει μετά τους 2 μήνες.
Σε όποια μέθοδο θεραπείας επιλεγεί είναι πολύ σημαντικό να συνδυαστεί με ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας που ταιριάζει στο ξεχωριστό προφίλ του κάθε ασθενούς και θα τον οδηγήσει το γρηγορότερο ξανά στο επιθυμητό επίπεδο δραστηριότητας.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Τι είναι η αρθροσκόπηση στον ώμο, ποια η διαδικασία και ο χρόνος αποκατάστασης
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Παναγιώτης Παπαδόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Αθλητίατρος, Γλυφάδα