Μπορεί η Διατροφή να Επηρεάσει την Ψυχική Υγεία; Όλα τα Δεδομένα Ερευνών
Η διατροφή βρίσκεται τακτικά στο επίκεντρο αρκετών ερευνών και το ενδιαφέρον σχετικά με τον τρόπο που διάφορα τρόφιμα επηρεάζουν την υγεία μας, αυξάνεται συνεχώς. Ταυτοχρόνως, η ψυχική υγεία και οι παθήσεις που σχετίζονται με αυτή, έχουν συγκεντρώσει επίσης έντονο ενδιαφέρον από την επιστημονική κοινότητα.
Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, το γεγονός ότι προσφάτως αρκετές έρευνες έχουν ασχοληθεί με τη σύνδεση ανάμεσα στη διατροφή και την ψυχική υγεία και συγκεκριμένα αν διάφορα τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν την υγεία μας.
Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε με διαφημίσεις σχετικά με superfoods, προβιοτικά, πρεβιοτικά, νέες «θαυματουργές» δίαιτες και συμπληρώματα διατροφής. Τα παραπάνω, σύμφωνα με τις διαφημίσεις, μπορούν να ενισχύσουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία.
Παρά το μεγάλο όγκο των διαφημίσεων, η αλήθεια είναι ότι τα δεδομένα σχετικά με τις επιδράσεις της διατροφής στην υγεία μας είναι πολύ περιορισμένα.
«Η αντιμετώπιση των νευροψυχιατρικών διαταραχών αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις των ημερών μας», όπως υποστήριξαν οι συγγραφείς μίας νέας μελέτης. Αν καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε ή να αποτρέψουμε την εμφάνιση των παθήσεων αυτών με απλές αλλαγές στη διατροφή, θα βελτιωθεί σημαντικά η ζωή εκατομμυρίων ατόμων παγκοσμίως.
Καθώς οι γνώσεις μας σχετικά με τις επιδράσεις της διατροφής στην ψυχική υγεία μας είναι αρκετά περιορισμένες και το θέμα αυτό είναι αρκετά σύνθετο, οποιαδήποτε πληροφορία που μας βοηθά στην κατανόηση της παραπάνω σύνδεσης έχει μεγάλη σημασία.
Προσφάτως, μία ομάδα ερευνητών εξέτασε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τη διατροφή και τις επιδράσεις της στην ψυχική υγεία. Τα αποτελέσματα της ανάλυσής τους δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό European Neuropsychopharmacology.
Αναλύοντας τα υπάρχοντα δεδομένα, οι επιστήμονες κατάφεραν να αποκτήσουν μία καλύτερη ιδέα σχετικά με τις επιδράσεις αρκετών τροφίμων στην ψυχική μας υγεία, αποκαλύπτοντας παράλληλα πεδία στα οποία πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες.
Μία Λογική Σύνδεση
Το γεγονός ότι τα τρόφιμα μπορεί να επηρεάσουν τη διάθεσή μας είναι λογικό, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Αρχικά, ο εγκέφαλος χρειάζεται θρεπτικές ουσίες για τη φυσιολογική του λειτουργία. Επιπλέον, τα τρόφιμα που καταναλώνουμε επηρεάζουν άμεσα άλλους παράγοντες που σχετίζονται με τη διάθεση και τις γνωστικές λειτουργίες, όπως για παράδειγμα τα βακτήρια του εντέρου, καθώς και τα επίπεδα των ορμονών, των νευροπεπτιδίων και των νευροδιαβιβαστών.
Ωστόσο, η συλλογή πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο που συγκεκριμένες δίαιτες επηρεάζουν την πορεία συγκεκριμένων ψυχικών νόσων αποτελεί μεγάλη πρόκληση.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, για παράδειγμα, ότι αρκετές πληθυσμιακές μελέτες έχουν αναδείξει σύνδεση ανάμεσα σε ορισμένες θρεπτικές ουσίες και την ψυχική υγεία. Ωστόσο, είναι αδύνατο να προσδιοριστεί από το είδος αυτό της έρευνας, αν τα τρόφιμα ευθύνονται για τις αλλαγές στην ψυχική υγεία.
Αντίστοιχα, οι ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές για συγκεκριμένες παρεμβάσεις στη διατροφή οι οποίες μπορούν να αποδείξουν σχέση αιτίας-αποτελέσματος, έχουν συνήθως μικρό αριθμό εθελοντών και η διάρκειά τους είναι περιορισμένη.
Η επικεφαλής της έρευνας Suzanne Dickson, από το Πανεπιστήμιο του Gothenburg στη Σουηδία, δήλωσε:
«Διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν αρκετά δεδομένα που συνδέουν την κακή διατροφή με επιδείνωση των διαταραχών της διάθεσης, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Ωστόσο, όπως παρατηρήσαμε, αρκετές κοινές αντιλήψεις σχετικά με τις επιδράσεις συγκεκριμένων τροφίμων στην ψυχική υγεία δεν βασίζονται σε ισχυρά επιστημονικά δεδομένα».
Συγκεκριμένες Παρατηρήσεις
Ένα πλάνο διατροφής που έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια είναι η Μεσογειακή δίαιτα. Σύμφωνα με την ανάλυση των επιστημόνων, υπάρχουν ισχυρά δεδομένα που δείχνουν ότι η Μεσογειακή δίαιτα μπορεί να προσφέρει οφέλη στην ψυχική υγεία.
Στη μελέτη τους οι επιστήμονες έγραψαν ότι «μία συστηματική ανάλυση που εξέτασε συνολικά 20 διαμήκεις και 21 διατμηματικές μελέτες προσφέρει ισχυρά δεδομένα που δείχνουν ότι η Μεσογειακή δίαιτα μπορεί να προστατεύσει από την κατάθλιψη».
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ισχυρά δεδομένα που δείχνουν ότι ορισμένες αλλαγές στη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς που πάσχουν από συγκεκριμένα νοσήματα. Για παράδειγμα, τα παιδιά με ανθεκτική επιληψία παρουσιάζουν λιγότερα επιληπτικά επεισόδια όταν κάνουν κετωνική δίαιτα, η οποία είναι πλούσια σε λίπη και χαμηλή σε υδατάνθρακες.
Επιπλέον, οι ασθενείς με ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 παρουσιάζουν συχνά ληθαργικότητα, αίσθημα κόπωσης και διαταραχές της μνήμης. Οι ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 συνδέθηκε επίσης με τις ψυχώσεις και τη μανία. Στους παραπάνω ασθενείς, η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης Β12 μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ψυχική υγεία.
Ωστόσο, όπως τόνισαν οι ερευνητές, δεν είναι σαφές αν η βιταμίνη Β12 μπορεί να ωφελήσει σημαντικά ασθενείς που δεν έχουν ανεπάρκεια.
Αρκετά Κενά
Για αρκετά από τα ερωτήματα που εξετάστηκαν στην παρούσα ανάλυση, ωστόσο, δεν ήταν δυνατό να καταλήξουμε σε σαφή συμπεράσματα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της βιταμίνης D, ορισμένες έρευνες έδειξαν ότι τα συμπληρώματα βελτιώνουν τόσο τη μνήμη όσο και την προσοχή στους ηλικιωμένους. Άλλες έρευνες παρατήρησαν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D μειώνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Ωστόσο, όπως τόνισαν οι επιστήμονες, αρκετές από τις παραπάνω έρευνες είχαν μικρό μέγεθος ενώ άλλες, παρόμοιες μελέτες είχαν καταλήξει ότι η βιταμίνη D δεν έχει καμία επίδραση στην ψυχική υγεία.
«Καθώς ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού πάσχει από ανεπάρκεια βιταμίνης D, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανοήσουμε τις επιδράσεις της βιταμίνης στην ψυχική υγεία», πρόσθεσαν.
Αντίστοιχα, τα δεδομένα σχετικά με το ρόλο της διατροφής στη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) ήταν επίσης ασαφή.
Όπως τόνισε η Dickson, «παρατηρήσαμε ότι η αύξηση της ποσότητας των επεξεργασμένων υδατανθράκων στη διατροφή επιδεινώνει τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, ενώ η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να έχει προστατευτική δράση. Ωστόσο, ο αριθμός των ερευνών που εξέτασαν την παραπάνω σύνδεση είναι πολύ περιορισμένος και οι περισσότερςς από αυτές είχαν μικρή διάρκεια».
«Σήμερα, υπάρχει μία ευρεία αντίληψη ότι οι επιδράσεις της διατροφής στην ψυχική υγεία βασίζονται σε ισχυρά επιστημονικά δεδομένα. Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποδείξουμε ότι συγκεκριμένα τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν με συγκεκριμένο τρόπο την ψυχική μας υγεία», πρόσθεσε.
«Το συμπέρασμα από την ανάλυσή μας είναι ότι οι επιδράσεις της διατροφής στην ψυχική υγεία είναι υπαρκτές, ωστόσο πρέπει να προσέχουμε έτσι ώστε να μην καταλήγουμε σε συμπεράσματα χρησιμοποιώντας ελλιπή δεδομένα. Πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες που θα εξετάσουν τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις συγκεκριμένων διατροφών», κατέληξε η Dickson.
Πηγή : pathologia.eu
