Κρεατίνη και ανοσοποιητικό (CD8 T cell antitumor immunity): Να την τρως την μπριζόλα σου…
Η έρευνα
Αφορμή το άρθρο για την κρεατίνη: η εντελώς πρόσφατη (18 Οκτωβρίου 2019) δημοσίευση στο περιοδικό Journal Experimental Medicine μιας ιδιαίτερα καλά σχεδιασμένης έρευνας (Creatine uptake regulates CD8 T cell antitumor immunity), η οποία έρχεται να αποκαλύψει την σε μοριακό επίπεδο τροφοδότηση με ενέργεια των CD8 Τ κυττάρων (κυτταροτοξικά Τ κύτταρα), έτσι ώστε αυτά να μπορούν άριστα να ολοκληρώνουν το έργο τους ενάντια σε αναπτυσσόμενα καρκινικά κυτταρικά μορφώματα.
Λίγη θεωρία για αρχή
Τα Τ λεμφοκύτταρα ξεκινούν το ταξίδι τους από το μυελό των οστών, και αφού ωριμάσουν και ανδρωθούν στο θύμο αδένα θα καταλήξουν τελικά σε μια ενδιάμεση κατάσταση, ταξιδεύοντας αδιάκοπα ανάμεσα στη λέμφο και το αίμα. Βασική αποστολή τους δεν είναι άλλη από την παροχή Α’ γραμμής ανοσολογικής αντίδρασης όπου και όποτε αυτό απαιτηθεί! Στην πορεία της προσπάθειάς τους, και με την έκκριση των ανάλογων ουσιών επιστρατεύουν μαζί τους και άλλους ανοσολογικούς μηχανισμούς.
Στην περίπτωση της έρευνας των επιστημόνων από το University of California μελετήθηκαν τα CD8 Τ κύτταρα τα οποία χαρακτηρίζονται ως κύτταρα τελεστές. Διεισδύουν και θανατώνουν απευθείας ότι αναγνωρίζουν ως παρείσακτο και επικίνδυνο για την ομοιόσταση του ζώντος οργανισμού. Καθώς προσπαθώ να στο κάνω όσο πιο απλό μπορώ, φαντάσου το κάπως έτσι:
Οι ερευνητές θέλησαν να διερευνήσουν σε μοριακό επίπεδο, τι είναι αυτό που εφοδιάζει ενεργειακά τα σημαντικά αυτά ανοσολογικά κύτταρα ώστε να τα βγάζουν πέρα στις σκληρές τους μάχες με ιούς και άλλα «κακά» συναπαντήματα! Με απλά λόγια ήθελαν να αναζητήσουν τα θρεπτικά αυτά macros & micros τα οποία επιτρέπουν στους πολεμιστές να παράγουν ασταμάτητα ATP (adenosine triphosphate) για όσο η μάχη μπορεί να διαρκεί!
Θα μπορούσες να φανταστείς εύκολα (εφόσον μιλάμε για καύσιμο υλικό) κάτι σε αμινοξέα, λιπίδια και γλυκόζη. Και θα μπορούσα να συμμεριστώ τον τρόπο που σκέφτεσαι, ασφαλώς ναι! Οι ερευνητές από την Καλιφόρνια μάλλον ξαφνιάστηκαν ευχάριστα όταν ανακάλυψαν ότι ένας επιπλέον πάροχος ενέργειας για τα CD8 T cell ήταν και αυτό που βλέπεις μόλις τώρα:
Η κρεατίνη μοιάζει με αμινοξύ αλλά δεν είναι αμινοξύ. Το γεγονός αυτό δεν φαίνεται (ευτυχώς) να της έχει δημιουργήσει κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα! Απεναντίας, είναι ένας πραγματικά δυνατός και ανεξάρτητος παίκτης! Αν πρέπει, ντε και καλά, να την κατατάξεις σε μια οικογένεια…ας είναι αυτή των αμινών! Η κρεατίνη είναι αμίνη και μπορείς να την βρεις εύκολα μέσω της τροφής εφόσον φροντίσεις στο εβδομαδιαίο menu σου να συμπεριλάβεις τροφές που περιέχουν μυϊκό ιστό. Ο λόγος; Το 90% και πλέον της αποθηκευμένης στο σώμα κρεατίνης, θα την συναντήσεις ενδομυϊκά. Τελεία & παύλα! Θυμάμαι μια καλή δασκάλα από το μακρινό παρελθόν (μου έκανε χημεία τροφίμων) η οποία μοναδικά το έλεγε ως εξής: ότι πετάει, τρέχει και κολυμπάει!
Για να σε βοηθήσω δες εδώ:
Ασφαλώς, υπάρχει και η δυνατότητα ενδογενώς ( de novo) ο οργανισμός να φτιάξει την κρεατίνη του. Προϋπόθεση η ύπαρξη των ακόλουθων αμινοξέων: της αργινίνης, της γλυκίνης και της μεθειονίνης. Τα υπόλοιπα αναλαμβάνει να τα κάνει το συκώτι και τα νεφρά σου (εκεί γίνεται το μαγείρεμα για την παρασκευή de novo κρεατίνης), αρκεί αυτά να είναι σε καλή κατάσταση…Ο μηχανισμός αυτός, έρχεται να βοηθήσει στη συντήρηση φυσιολογικών επιπέδων κρεατίνης ακόμη και σε χορτοφάγους! Στο σημείο αυτό όμως, της de novo παρασκευής, βάλε σε παρακαλώ αστεράκι! Θα το συζητήσουμε ξανά όταν θα μιλήσουμε παρακάτω για CD8 T cell και ογκοκαταστολή!
Σύντομη περιγραφή των μεθόδων και των συμπερασμάτων
Δε θα μπω σε πολλές από τις λεπτομέρειες του paper. Θα προσπαθήσω αντίθετα με λίγα και απλά λόγια να μεταφέρω λίγες πληροφορίες ουσίας.
Όπως αναφέραμε ήδη, τα T cells διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην δημιουργία αποτελεσματικών ανοσολογικών αντιδράσεων απέναντι σε καρκινικούς όγκους. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο, οι σύγχρονες θεραπευτικές προσεγγίσεις στοχεύουν στην ενίσχυση της δράσης τους. Μια άλλη πραγματικότητα είναι ότι αχόρταγο καρκινικό κύτταρο θα φροντίσει να στήσει όλο το αγγειακό δίκτυο τριγύρω του έτσι ώστε να απομυζεί κάθε ίχνος θρεπτικών στοιχείων που μπορεί να αξιοποιήσει για την ανάπτυξη και την εδραίωση του! Ο συναγωνισμός για τροφή ανάμεσα στα καρκινικά κύτταρα και τα ανοσοκύτταρα είναι στα αλήθεια σκληρός. Η γλυκόζη, τα λιπίδια και τα αμινοξέα δεν επαρκούν πάντα για τον αγώνα…
Οι ερευνητές λοιπόν ανέπτυξαν (για αρχή), όγκους μελανώματος σε εργαστηριακά ποντικάκια (C57BL/6J), απομόνωσαν στη συνέχεια CD8 Τ κύτταρα και μελέτησαν τον τρόπο, που αυτά, εξέφρασαν σε μοριακό επίπεδο την θρεπτική τους προτίμηση. Η γονιδιακή έκφραση παραγόντων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό γλυκόζης, αμινοξέων αλλά και λιπιδίων εκ μέρους των Τ κυττάρων ήταν αναμενόμενη, αυτό που με έκπληξη επιπλέον παρατήρησαν οι ερευνητές ήταν η έκφραση ενός CrT (Slc6a8) gene το οποίο και κωδικοποιεί στην επιφάνεια της κυτταρικής μεμβράνης των κυττάρων, έναν ειδικό υποδοχέα ο οποίος και ρυθμίζει την πρόσληψη κρεατίνης μέσα στο κύτταρο. Για να μπορέσει, με απλά λόγια, η κρεατίνη να εισέλθει εντός του κυτταροπλάσματος θα πρέπει να προσδεθεί σε ειδικούς υποδοχείς (creatine transporter [CrT], και την όλη αυτή διαδικασία ήρθε να υποστηρίξει η υπερέκφραση του CrT gene!
Ακόμα πιο απλά; Στην μάχη τους εναντίον των καρκινικών όγκων, τα CD8 T, χρειάζονται άμεση ανασύνθεση ATP. Χρειάζονται ενέργεια! Την ενέργεια αυτή έρχονται επιτακτικά να την ζητήσουν και να την πάρουν από την κρεατίνη! Και όλη η γονιδιακή ορχήστρα συντονίζεται και εκφράζεται ανάλογα! Η κρεατίνη αποδεικνύεται πολύτιμο μόριο, το οποίο τροφοδοτεί συνεχώς τα επίπεδα ATP στα CD8 T, διατηρώντας το reservoir των φωσφορικών πλήρες!
Ο ίδιος μηχανισμός επικρατεί επίσης στα μυϊκά αλλά και τα εγκεφαλικά κύτταρα. Πρόκειται για κύτταρα τα οποία απαιτούν μεγάλα ποσά ενέργειας. Δεν είναι άγνωστο, πλέον, ότι δυσλειτουργίες σε επίπεδο CrT σχετίζονται, στον άνθρωπο, με μυοπάθειες αλλά και νευρολογικά σύνδρομα.
Τα συμπεράσματα των ερευνητών
Με βάση όλα όσα κατέγραψαν οι ερευνητές κατά την διάρκεια της έρευνας, έρχονται να προτείνουν έναν υβριδικό μηχανισμό στήριξης των T cells στην αναζήτησή τους για ATP. Έναν μηχανισμό ο οποίος ασφαλώς θα στηρίζεται στην οξείδωση λιπαρών οξέων και την κατανάλωση αμινοξέων και γλυκόζης αλλά ταυτόχρονα θα υποστηρίζεται και σε μια γεννήτρια ενέργειας την οποία θα αποτελεί η αποθηκευμένη κρεατίνη. Ιδιαίτερα εύστοχα κάνουν λόγο για “molecular fuel engine” καθώς και για “molecular battery”! Εντυπωσιακή στα αλήθεια προσέγγιση αλλά και ανακάλυψη.
Η de novo παραγωγή κρεατίνης καθώς αποδεικνύεται μέσα από το πείραμα δεν επαρκεί για να στηρίξει τη σκληρή μάχη η οποία απαιτεί ισχυρές εφεδρείες! (Therefore, activated CD8 T cells may have limited capacity to synthesize creatine de novo and may, therefore, heavily rely on importing creatine via CrT from extracellular sources to feed the CK/PCr/Cr ATP-buffering system.) Κάνουν λοιπόν λόγο για συμπληρωματική χορήγηση κρεατίνης συνδυαστικά με την θεραπεία καθώς όπως προέκυψε και από την παρέμβαση: η συμπληρωματική χορήγηση κρεατίνης κατάφερε να καταστείλει μια σειρά από διαφορετικούς όγκους στα ποντίκια. Θα μπορούσε να αποτελέσει λοιπόν μια οικονομική συμπληρωματική θεραπευτική προσέγγιση (σε συνδυασμό) με την επιλεγόμενη θεραπεία ανοσοθεραπεία αποκλεισμού.
Στις προηγούμενες δεκαετίες, αθλητές δυναμικών αγωνισμάτων, χρησιμοποίησαν τα συμπληρώματα της κρεατίνης προκειμένου να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους. Είναι τουλάχιστον εντυπωσιακό το εύρημα ότι θα μπορούσαμε να έχουμε ισχυρό όφελος και σε επίπεδο ανοσολογικής απόκρισης, πρώτα για την πρόληψη και σε δεύτερη φάση για την θεραπεία. Ασθενείς οι οποίοι κινδυνεύουν από καχεξία, λόγω της ασθένειας, θα μπορούσαν να ωφεληθούν επίσης.
Σταματάω εδώ….
Το συμπέρασμα…
Σίγουρα σκοπός του άρθρου δεν είναι να στείλει αύριο κιόλας τον κόσμο να κάνει ουρές έξω από τα καταστήματα συμπληρωμάτων κρεατίνης. Σίγουρα όχι! Έρχεται όμως να φέρει ξανά στην επιφάνεια μια πραγματικότητα: Στην ανθρώπινη φυσιολογία δεν έχουν θέση τα δόγματα! Υπάρχουν δεδομένα που σίγουρα, ακόμη, μας διαφεύγουν και η ρήση «μέτρον άριστον», οφείλει να μας οδηγεί!
Όσον αφορά την διατροφή του ανθρώπου, τόσο στην υγεία όσο και στη νόσο, αυτό που μετρά είναι τόσο η ποικιλία όσο και η εξατομικευμένη προσαρμογή! Η κρεατίνη εδώ, σε σχέση με την ικανότητα του συστήματος για ισχυρές ανοσολογικές απαντήσεις, έρχεται να πάρει το αίμα της πίσω. Ένας ακόμη λόγος λοιπόν το ισορροπημένο μεσογειακό πιάτο σου να είναι και πρακτικά ισορροπημένο!
Δεν λείπει η φρέσκια σαλάτα λαχανικών, δεν λείπουν τα εποχιακά φρούτα, δεν λείπουν τα ολικής αλέσεως δημητριακά, το ωμό ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί, το ψάρι, τα πουλερικά, ασφαλώς και τα όσπρια! Μα να, κάπου μέσα στην εβδομάδα σου…
Παρακαλώ: μην ξεχνάς και την μπριζόλα σου!
Σε κάθε περίπτωση, επίσης, συζήτησε το με τον διατροφολόγο και τον γιατρό σου! Έχουν τον πρώτο λόγο αλλά και τον τελευταίο!
Πηγή : healthex.gr