Το τζίντζερ ή αλλιώς πιπερόριζα είναι πολυετές φαρμακευτικό φυτό το οποίο έχει κονδυλώδες ρίζωμα, που εξωτερικά καλύπτεται με την χαρακτηριστική καφέ φλούδα, ενώ εσωτερικά έχει ανοιχτό κίτρινο χρώμα και αναδύει χαρακτηριστικό πικάντικο και λεμονοειδές άρωμα.

Γράφει η Στέλλα Μορφογιάννη, Διαιτολόγος, Λάρισα

Η καλλιέργεια της πιπερόριζας ξεκίνησε αρχικά στη Νότια Ασία, αλλά είναι διαδεδομένη και στην Ανατολική Αφρική και επίσης στην Καραϊβική. Χρησιμοποιείται στην μαγειρική, την ιατρική και στην αρωματοποιία, ενώ παράλληλα χρησιμοποείται και για λατρευτικούς σκοπούς. Η Ινδία είναι η μεγαλύτερη χώρα σε παραγωγή τζίντζερ κι ακολουθούν η Κίνα, η Ινδονησία, το Νεπάλ, η Ταϊλάνδη κ.α.

Τα οφέλη από την κατανάλωσή του στον οργανισμό και οι ιδιότητές του

13 λόγοι για να χρησιμοποιήσεις τζίντζερ – πιπερόριζα

1. Καταπολεμά τα μικρόβια

Χημικές ενώσεις στο φρέσκο τζίντζερ βοηθούν στην απομάκρυνση των μικροβίων από το σώμα.

2. Διατηρεί το στόμα σας υγιές

Η αντιβακτηριακή δύναμη του τζίντζερ μπορεί να εμποδίσει τα βακτήρια του στόματος να αναπτυχθούν. Αυτά τα βακτήρια είναι τα ίδια που μπορούν να προκαλέσουν περιοδοντική νόσο, μια σοβαρή λοίμωξη των ούλων.

Η χρήση του στοματικού διαλύματος είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο για τη μείωση της ξηροστομίας στις χρόνιες παθήσεις. Η αλόη βέρα, το τζίντζερ και ο φυσιολογικός ορός είναι τα πιο γνωστά και αποτελεσματικά στοματικά διαλύματα για τον έλεγχο αυτής της επιπλοκής.

Τα στοματικά διαλύματα τζίντζερ κι αλόης θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά την ξηροστομία και να προωθήσουν τη στοματική υγεία ιδιαίτερα σε ασθενείς με διαβήτη.

3. Ηρεμεί τη ναυτία

Το τζίντζερ βοηθά ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή ναυτία που προκαλείται από την χημειοθεραπεία. Συμπληρώματα τζίντζερ φαίνεται να σχετίζονται με καλύτερη ποιότητα ζωής λόγω της ναυτίας που προκαλείται από χημειοθεραπεία όπως και λιγότερη κόπωση σε ασθενείς με καρκίνο.

4. Καταπραΰνει τους πονεμένους μύες

Το τζίντζερ δεν θα απομακρύνει τον μυϊκό πόνο άμεσα σαν παυσίπονο αλλά μπορεί να δαμάσει τον πόνο με την πάροδο του χρόνου. Σε ορισμένες μελέτες έχει αποδειχθεί ότι άτομα που πήραν τζίντζερ με μυϊκό πόνο μετά την άσκηση είχαν λιγότερο πόνο την επόμενη ημέρα σε σχέση με όσους δεν πήραν.

5. Διευκολύνει τα συμπτώματα αρθρίτιδας

Το τζίντζερ έχει αντιφλεγμονώδη δράση που σημαίνει ότι μειώνει το πρήξιμο. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τη θεραπεία των συμπτωμάτων τόσο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας όσο και της οστεοαρθρίτιδας αφού ανακουφίζει από τον πόνο και το πρήξιμο.

6. Περιορίζει την ανάπτυξη του καρκίνου

Το τζίντζερ και τα βιοενεργά του μόρια σε κάποιες μελέτες δείχνουν να είναι αποτελεσματικά στον έλεγχο καρκίνων του παχέος εντέρου, του στομάχου, των ωοθηκών, του ήπατος και του δέρματος.

Η πιπερόριζα και τα συστατικά της έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Είναι αποτελεσματικά στη μείωση της χημικής τοξικότητας και είναι σημαντικής σημασίας στη θεραπεία των φλεγμονωδών διαταραχών. Επειδή όμως δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες που να το υποστηρίζουν δεν συνίσταται η φαρμακευτική τους χρήση ακόμη.

7. Μειώνει το σάκχαρο στο αίμα

Μια πρόσφατη μικρή μελέτη έδειξε ότι το τζίντζερ μπορεί να βοηθήσει το σώμα να χρησιμοποιήσει καλύτερα την ινσουλίνη. Είναι ένα φυτικό προϊόν «φάρμακο» εύκολο στην χρήση, οικονομικό που μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με την αγωγή του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Απαιτούνται βέβαια μεγαλύτερες μελέτες για να δούμε αν το τζίντζερ θα μπορούσε να βοηθήσει αποτελεσματικά στη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

8. Ανακουφίζει τους πόνους περιόδου

Έχετε κράμπες της εμμήνου ρύσεως; Η σκόνη τζίντζερ (πιπερόριζας) μπορεί να βοηθήσει. Σε μελέτες που έχουν γίνει γυναίκες που έλαβαν 1,5 γρ. σκόνης τζίντζερ μία φορά την ημέρα για 3 ημέρες κατά τη διάρκεια του κύκλου τους, ένιωσαν λιγότερο πόνο από τις γυναίκες που δεν το έκαναν.

Επίσης τα συμπληρώματα μέντας, κανέλας, τζίντζερ  δείχνουν να δρουν συμπληρωματικά στην θεραπεία της δυσμηνόρροιας εκτός από τις αλλαγές στον τρόπο ζωής.

9. Μειώνει την χοληστερόλη

Σε μια πρόσφατη μελέτη η λήψη 5γρ τζίντζερ την ημέρα για 3 μήνες μείωσε την LDL χοληστερόλη κατά 30 μονάδες.

Συμπληρώματα με λευκό και κόκκινο τζίντζερ προκάλεσαν σημαντική μείωση της ολικής χοληστερόλης στο πλάσμα, των τριγλυκεριδίων και της πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών. Το τζίντζερ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως λειτουργικό τρόφιμο στην διαχείριση και την θεραπεία της υπέρτασης κι άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων.

10. Προστατεύει από ασθένειες

Το τζίντζερ είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, ενώσεις που αποτρέπουν το άγχος και τη βλάβη στο DNA του σώματος. Μπορούν να βοηθήσουν το σώμα να καταπολεμήσει χρόνιες ασθένειες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις, και ασθένειες των πνευμόνων, καθώς και να προωθήσει την υγιή γήρανση.

Φαίνεται ότι το τζίντζερ μπορεί να βελτιώσει επίσης την ρευματοειδή αρθρίτιδα μειώνοντας τις εκδηλώσεις της νόσου.

11. Ανακουφίζει από την δυσπεψία

Εάν υποφέρεται από δυσπεψία το τζίντζερ θα μπορούσε να σας ανακουφίσει. Η κατανάλωσή του  πριν από τα γεύματα μπορεί να σας κάνει την πέψη σας πιο γρήγορη.

12. Μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του εγκεφάλου και να προστατεύσει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ

Το οξειδωτικό στρες και η χρόνια φλεγμονή είναι παράγοντες που επιταχύνουν τη διαδικασία γήρανσης. Πιστεύεται ότι είναι μεταξύ των βασικών παραγόντων της νόσου του Αλτσχάιμερ και της γνωστικής εξασθένησης που σχετίζεται με την ηλικία.

Ορισμένες μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά και οι βιοδραστικές ενώσεις στο τζίντζερ μπορούν να αναστείλουν τις φλεγμονώδεις αποκρίσεις που εμφανίζονται στον εγκέφαλο.

Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι το τζίντζερ μπορεί να βοηθήσει στην άμεση ενίσχυση της λειτουργίας του εγκεφάλου. Σε μια μελέτη του 2012 σε υγιείς μεσήλικες γυναίκες, ημερήσιες δόσεις εκχυλίσματος τζίντζερ αποδείχθηκε ότι βελτιώνουν το χρόνο αντίδρασης και τη μνήμη εργασίας.

Επιπλέον, πολυάριθμες μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι το τζίντζερ μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από τη μείωση της εγκεφαλικής λειτουργίας που σχετίζεται με την ηλικία.

13. Βοηθά στην ρύθμιση του βάρους

Σε άλλη μελέτη τα αποτελέσματα έδειξαν ότι συμπληρώματα με τζίντζερ μείωσαν σημαντικά το σωματικό βάρος, τον λόγο μέσης προς γοφούς (WHR), την γλυκόζη νηστείας και τον δείκτη αντίστασης στην ινσουλίνη, αύξηση των επίπεδων HDLχοληστερόλης.

Δεν βρέθηκε καμία επιζήμια επίδραση του τζίντζερ στον δείκτη μάζας σώματος, την ινσουλίνη, τα τριγλυκερίδια και την LDL-χοληστερόλη.

Τζίντζερ και παρενέργειες

Το τζίντζερ είναι ασφαλές για τους περισσότερους ανθρώπους εφόσον χρησιμοποιείται σε λογικές ποσότητες. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές ανησυχίες.

«Υψηλότερες δόσεις, όπως αυτές στα συμπληρώματα, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας». Οι άνθρωποι που λαμβάνουν αντιπηκτική θεραπεία (αντιπηκτικά όπως βαρφαρίνη, ασπιρίνη και άλλα) πρέπει να είναι προσεκτικοί. Μια διαχρονική μελέτη ανέφερε ότι σε ασθενείς που έλαβαν βαρφαρίνη, η ταυτόχρονη χρήση τζίντζερ αύξησε τον κίνδυνο. Υπάρχει σύσταση διακοπής χρήσης συμπληρωμάτων προ εγχειρητικά λόγω του πιθανού κινδύνου για αυξημένη αιμορραγία

Μελέτες διερευνούν εάν μεγάλες ποσότητες τζίντζερ μπορεί να επηρεάσουν την ινσουλίνη και να μειώσουν το σάκχαρο στο αίμα. Μέχρι όμως να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα τα άτομα με διαβήτη μπορούν να χρησιμοποιούν κανονικές ποσότητες τζίντζερ στα τρόφιμα, αλλά θα πρέπει να αποφεύγουν τα συμπληρώματα τζίντζερ μεγάλης δόσης.

Για οποιεσδήποτε ερωτήσεις σχετικά με τα οφέλη, τις ιδιότητες και τις παρενέργειες του τζίντζερ ή οποιοδήποτε άλλο συστατικού τροφίμων και πώς μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας, ένας διαιτολόγος μπορεί να παρέχει πληροφορίες και καθοδήγηση.

Χρήσεις

Το βρίσκουμε στην αγορά

• Ωμό όπου το διατηρούμε στο ψυγείο για μικρό χρονικό διάστημα και το χρησιμοποιούμε τόσο στην μαγειρική όσο και στην ζαχαροπλαστική,
• Αποξηραμένο σε σκόνη ή σε κομμάτια που διατηρείται αρκετό καιρό επίσης για χρήση σε μαγειρική και ζαχαροπλαστική,
• Ζαχαρωμένο – καραμελωμένο που καταναλώνεται και χωρίς να μαγειρευτεί.

Πως να το χρησιμοποιήσεις

Εκτός κουζίνας και μαγειρικής στην Κίνα η πιπερόριζα χρησιμοποιείται για μυϊκούς πόνους και καταπολέμηση της αρθρίτιδας με την μορφή έμπλαστρου στο σημείο του πόνου.

• Η πιο συχνή συνταγή είναι να προστεθεί ωμό τζίντζερ τριμμένο ή σε φέτες σε ρόφημα ή smoothie κρύο ή και  ζεστό.
• Επίσης ως μπαχαρικό για να φτιάξετε σάλτσες, ιδιαίτερα τις γλυκόξινες αλλά και μαρινάδες για το κοτόπουλο και το κόκκινο κρέας.
• Στα κλασσικά Χριστουγεννιάτικα κουλουράκια, μπισκοτάκια με τζίντζερ και κανέλα.
• Πίκλες από τζίντζερ χρησιμοποιούνται στο σούσι
• Σκόνη τζίντζερ ή λεπτές φλούδες του δίνουν μια πικάντικη και ταυτόχρονα δροσιστική γεύση στις πράσινες σαλάτες
• Σε γλυκά (κέικ, μπάρες δημητριακών) όπως και σε μαρμελάδες δίνει μία ιδιαίτερη γεύση που εκπλήσσει ευχάριστα τον ουρανίσκο.
• Δοκιμάστε το σε κοκτέιλ ή στο ποτό σας. Θα με θυμηθείτε!!!

Συνταγή για λεμονάδα με τζίντζερ

Πολτοποιούμε 2 εκατοστά από την ρίζα του τζίντζερ. Στίβουμε 2 λεμόνια και 2 lilme και τον χυμό τους τον χτυπάμε με το τζίντζερ στον πολυκόφτη και σουρώνουμε.

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το εκχύλισμα για να το προσθέσουμε στο ποτό μας με πάγο και φέτες λεμονιού ή Lime.

Αν δεν μας αρέσει το αλκοόλ αναμειγνύουμε 1/3 ποτηριού από το εκχύλισμα  με 1 κουτ. γλυκού Σιρόπι της αρεσκείας μας (ίσως και ginger) προσθέτουμε πάγο, φέτες από λεμόνι ή lime και συμπληρώνουμε με σόδα ή μεταλλικό νερό. Γαρνίρουμε με ζαχαρωμένο τζίντζερ!

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Μάθε τα οφέλη και τις ιδιότητες της μέντας

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Στέλλα Μορφογιάννη, Διαιτολόγος, Λάρισα

Ακολούθησε την Στέλλα στο Facebook και στο Instagram

Πηγές

• Akinyemi AJ, Ademiluyi AO, Oboh G. Inhibition of angiotensin-1-converting enzyme activity by two varieties of ginger (Zingiber officinale) in rats fed a high cholesterol diet. J Med Food. 2014;17(3):317-323. doi:10.1089/jmf.2012.0264
• Aryaeian N, Shahram F, Mahmoudi M, et al. The effect of ginger supplementation on some immunity and inflammation intermediate genes expression in patients with active Rheumatoid Arthritis. Gene. 2019;698:179-185. doi:10.1016/j.gene.2019.01.048
• Badooei F, Imani E, Hosseini-Teshnizi S, Banar M, Memarzade M. Comparison of the effect of ginger and aloe vera mouthwashes on xerostomia in patients with type 2 diabetes: A clinical trial, triple-blind. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2021;26(4):e408-e413. Published 2021 Jul 1. doi:10.4317/medoral.23998
• Carvalho GCN, Lira-Neto JCG, Araújo MFM, Freitas RWJF, Zanetti ML, Damasceno MMC. Effectiveness of ginger in reducing metabolic levels in people with diabetes: a randomized clinical trial. Rev Lat Am Enfermagem. 2020;28:e3369. Published 2020 Oct 9. doi:10.1590/1518-8345.3870.3369
• Gutman G, Nunez AT, Fisher M. Dysmenorrhea in adolescents. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care. 2022;52(5):101186. doi:10.1016/j.cppeds.2022.101186
• Maharlouei N, Tabrizi R, Lankarani KB, et al. The effects of ginger intake on weight loss and metabolic profiles among overweight and obese subjects: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(11):1753-1766. doi:10.1080/10408398.2018.1427044
• Marx W, McCarthy AL, Ried K, et al. The Effect of a Standardized Ginger Extract on Chemotherapy-Induced Nausea-Related Quality of Life in Patients Undergoing Moderately or Highly Emetogenic Chemotherapy: A Double Blind, Randomized, Placebo Controlled Trial. Nutrients. 2017;9(8):867. Published 2017 Aug 12. doi:10.3390/nu9080867
• Sultan MT, Butt MS, Qayyum MM, Suleria HA. Immunity: plants as effective mediators. Crit Rev Food Sci Nutr. 2014;54(10):1298-1308. doi:10.1080/10408398.2011.633249
• Yeung KS, Gubili J, Mao JJ. Herb-Drug Interactions in Cancer Care. Oncology (Williston Park). 2018;32(10):516-520
• 11 Health Benefits of Ginger: Effect on Nausea, the Brain & More (healthline.com)