Πως φεύγει η φλεγμονή στον ώμο: Συμπτώματα και αντιμετώπιση
Η φλεγμονή στον ώμο συμβαίνει μετά από τραυματισμό στα συσταλτά ή μη συσταλτά στοιχεία. Η ωμική ζώνη περιλαμβάνει 3 ανατομικές αρθρώσεις (γληνοβραχιόνια, ακρωμιοκλειδική, στερνοκλειδική) και μία λειτουργική άρθρωση (ωμοπλατοθωρακική).
Οι συνηθέστεροι ιστοί που φέρουν φλεγμονώδεις διεργασίες είναι οι θυλακίτιδα και η τενοντίτιδα.
Γράφει ο Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη
Η θυλακίτιδα και η τενοντίτιδα του ώμου είναι κοινές αιτίες πόνου και δυσκαμψίας στον ώμο. Η τενοντίτιδα εμφανίζεται ως αποτέλεσμα αθλητικών τραυματισμών, από επαναλαμβανόμενη μικρή πρόσκρουση στην πληγείσα περιοχή ή από έναν ξαφνικό, πιο σοβαρό τραυματισμό.
Η θυλακίτιδα ώμου και η τενοντίτιδα του ώμου είναι κοινές αιτίες πόνου και δυσκαμψίας. Υποδηλώνουν οίδημα (φλεγμονή) μιας συγκεκριμένης περιοχής μέσα στην άρθρωση του ώμου.
Η φλεγμονή αποτελεί μία ισχυρή αντίδραση του οργανισμού στην προσπάθεια του να υπερισχύσει έναντι σε διάφορους βλαπτικούς παράγοντες. Αποτελεί μία αμυντική διαδικασία, όπου ξεκινά με την απότομη αύξηση αιματικής ροής στην τραυματισμένη περιοχή (πχ ώμος).
Συμπτώματα
Η κλινική εικόνα και τα συνήθη συμπτώματα της φλεγμονής στον ώμο είναι: πρήξιμο/οίδημα στον ώμο, ερυθρότητα της περιοχής του ώμου, τοπική αύξηση της θερμοκρασίας, πόνος.
Με βάση την διάρκεια η φλεγμονή ταξινομείται σε τρία (3) στάδια:
- Οξεία φλεγμονή ώμου
- Υποξεία φλεγμονή ώμου
- Χρόνια φλεγμονή ώμου
Η αρχική αντίδραση μετά από μία κάκωση (πχ συνδεσμική) αφορά το μέγεθος της καταστροφής του ιστού που σχετίζεται με την δύναμη του τραυματισμού που την προκάλεσε.
Στη συνέχεια λόγω τις νέκρωσης των κυττάρων διακόπτεται η παροχή οξυγόνου και έτσι περιορίζεται η εξάπλωση σε γειτονικούς ιστούς.
Υπάρχει κατά την φλεγμονώδη διεργασία, διάφοροι χημικοί παράγοντες ερεθίζουν τις ελεύθερες νευρικές απολήξεις με αποτέλεσμα την πυροδότηση πόνου και την αντίδραση με (μυϊκούς) σπασμούς.
Οι φάσεις της επούλωσης χωρίζονται σε τρία στάδια:
- Οξεία φλεγμονώδη φάση: διαρκεί έως 4 ημέρες, ανάλογα με τον χρόνο που χρειάζεται για να απομακρυνθεί ο κατεστραμμένος ιστός και να δημιουργηθεί εκ νέου αγγειακό δίκτυο στην περιοχή του ώμου.
- Πολλαπλασιασμός: γνωστό και ως φάση επισκευής ή αναγέννησης. Μπορεί να διαρκέσει έως και 6 εβδομάδες. Παρατηρείται στο στάδιο αυτό ινοπλασία, ενώ ζωτικής σημασίας είναι η πρωτεινοσύνθεση (ΑΤΡ – τριφωσφορική αδενοσίνη).
- Αναδόμηση: συνήθως ξεκινά κατά την 3η εβδομάδα μετά τον τραυματισμό. Σκοπός είναι να αποκατασταθεί η δύναμη και η λειτουργικότητα στον «νέο» ιστό μετα την φλεγμονή.
Αντιμετώπιση φλεγμονής στον ώμο
Για την αντιμετώπιση της φλεγμονής και τον τραυματισμό μαλακών ιστών στην ωμική ζώνη τα πιο γνωστά πρωτόκολλα (ICE/RICE/PRICE) αρχίζουν να καταρρίπτονται και την θέση να παίρνει το πρωτόκολλο P.E.A.C.H. and L.O.V.E.
Αποτελεί μία καινοτομία στην αποκατάσταση καθώς ανοίγει τον δρόμο της ενεργητικής θεραπείας (μέσω κίνησης και άσκησης υπό την επίβλεψη επαγγελματία υγεία και εξειδικευμένου προσωπικού).
Στη φλεγμονή η αντιμετώπιση επικεντρώνεται στην προστασία (Protect) του ώμου με αποφυγή δραστηριοτήτων που αυξάνουν τον πόνο κατά τις πρώτες ημέρες μετά την εκδήλωση του τραυματισμού και των συμπτωμάτων.
Συστήνεται η ανύψωση (elevate) του μέλους, όσο πιο συχνά μέσα στην ημέρα γίνεται, πάνω από το επίπεδο της καρδιάς (για τα άνω άκρα). Η συμπίεση (compression) της περιοχής με ελαστικούς επιδέσμους ή ταινίες κινησιοθεραπείας για τον περιορισμό του οιδήματος.
Για την αντιμετώπιση του πόνου της φλεγμονής συστήνεται η (ήπια) παγοθεραπεία και η χορήγηση παυσίπονου. Σε αντίθεση με την κοινή γνώμη, το πρωτόκολλο αυτό λέει όχι στα αντιφλεγμονώδη φάρμακα καθώς επιβραδύνουν την αποκατάσταση των ιστών και επισκιάζουν την φυσική αντίδραση (Avoid anti–inflammatories).
Σημαντική οδηγία είναι η εκπαίδευση του ασθενή από τον επαγγελματία υγείας (education) καθώς φαίνεται ότι μέσω της κατανόησης του τραυματισμού του ο ασθενής μπορεί να κάνει καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων και να συμβάλει στην αποκατάστασή του μετα απο μια φλεγμονή στη περιοχή του ώμου.
Ενεργητική αποκατάσταση
Η ενεργητική αποκατάσταση αφορά στη διαχείριση των φορτίων (load). Συστήνεται η σταδιακή επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες, στα όρια του πόνου ειδικά τις πρώτες ημέρες όπου λαμβάνουν χώρα και οι φλεγμονώδεις διεργασίες που αναλύθηκαν παραπάνω.
Επίσης χρειάζεται αερόβια άσκηση (vascularisation), που σε παθήσεις του ώμου με επιβεβαιωμένη φλεγμονή, μπορεί να πρόκειται για περπάτημα, τζόκινγκ ή τρέξιμο σε οξύ στάδιο και κολύμπι για υποξύ και χρόνια στάδια.
Τέλος, σημαντικό στοιχείο στην αντιμετώπιση των κακώσεων είναι η αισιοδοξία (optimism) και η άσκηση (exercise) για την βελτίωση της κινητικότητας, της αντοχής, της δύναμης και της ισορροπίας.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Ασκήσεις αποκατάστασης μετα από αρθροσκόπηση στον ώμο
Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook, στο Υoutube, στο TikTok και στο Instagram
Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη
Ακολούθησε τον Γιώργο στο Facebook και στο Instagram
Πηγές:
- Dubois, B., & Esculier, J. F. (2020). Soft-tissue injuries simply need PEACE and LOVE. British journal of sports medicine, 54(2), 72–73. https://doi.org/10.1136/bjsports-2019-101253
- VanBaak, K., & Aerni, G. (2020). Shoulder Conditions: Rotator Cuff Injuries and Bursitis. FP essentials, 491, 11–16.
- Translation in Greek of infographic P.E.A.C.H. and L.O.V.E protocol: Physiotherapist Athanasios Siouras