Οι ελιές στην διατροφή μας: Διατροφική αξία, θερμίδες και ποικιλίες
Όλοι τις ελιές τις γνωρίζουμε ως το βασικό συστατικό για την παραγωγή του αγαπημένου μας ελαιολάδου. Ωστόσο και οι ίδιες μπορούν να αποτελέσουν ένα εξαιρετικά νόστιμο αλλά και ωφέλιμο συστατικό για πολλές συνταγές σε κυρίως γεύματα αλλά και ως σνακ.
Γράφει η Κατερίνα Νταλέ, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Κύμη Ευβοίας
Ποικιλίες
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές ποικιλίες σε ελιές, σε όλες όμως κατά την διάρκεια της ωρίμανσης τους οι καρποί αλλάζουν χρώμα έτσι από πράσινο μετατρέπονται σε βιολετί και τέλος σε μαύρο.
Το μέγεθος τους ποικίλει επίσης, μπορείς να βρεις μικρές, μεσαίες αλλά και μεγάλες ελιές. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να υπάρχουν διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος αλλά και την χρήση τους. Αναλυτικότερα λοιπόν οι ελιές διακρίνονται…
Ανάλογα με το μέγεθος τους σε
- Μικρόκαρπες (<2,6γραμμάρια) όπως Κορωνέικη, Κουτσουρελιά, Λαδολιά
- Μεσόκαρπες (2,7-4,2γραμμάρια) όπως Θρούμπα, Μεγαρείτικη, Βαλανολιά, Μυρτολιά
- Μεγαλόκαρπες (>4,3γραμμάρια) όπως Καλαμών, Χαλκιδικής (Γαιδουρελιά)
Ανάλογα με την χρήση τους σε
- Ελαιοποιήσιμες, όπως Κορωνέικη, Λαδολιά, Βαλανολιά, Αθηνολιά
- Επιτραπέζιες, όπως Αμφίσσης, Καλαμών
- Διπλής χρήσης, όπως Μεγαρείτικης, Καλαμών, Χαλκιδικής, Μανάκι, Θρουμποελιά
Ενδιαφέρον πληροφορίες
- Η πιο δημοφιλής ποικιλία στην Ελλάδα που αποτελεί το 60% της συνολικής ελληνικής παραγωγής είναι η Κορωνέικη.
- Ενώ η πιο διάσημη επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο είναι η Καλαμών και συλλέγεται όταν έχει υποστεί πλήρη αλλαγή χρώματος (μαύρη).
Διατροφική αξία και θερμίδες ελιάς
Ανά 1 ελιά πράσινη (4γρ)
Θερμίδες (kcal) 5,8
Λιπαρά (γρ) 0,6
Πρωτεΐνη (γρ) 0,04
Υδατάνθρακες (γρ) 0,1
Φυτικές Ίνες (γρ) 0,1
Να θυμάσαι! Περίπου 5 μεγάλες ή 10 μικρές ελιές αντιστοιχούν σε 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο. Αν επιθυμείς λοιπόν την επόμενη φορά να προσθέσεις ελιές στην σαλάτα σου και δεν θες να ξεφύγεις σε θερμίδες θυμήσου να κάνεις τις σωστές πράξεις και αντικαταστάσεις.
Οι ελιές επιπλέον αποτελούν καλή πηγή βιταμίνης Ε και χαλκού. Ενώ περιέχουν επίσης μικρές ποσότητες βιταμινών του συμπλέγματος Β, ασβεστίου αλλά και σιδήρου. Ενώ μπορεί να περιέχουν υψηλές ποσότητες νατρίου εάν συντηρούνται σε άλμη.
Οφέλη στην υγεία
Οι ελιές συνδέονται με πολλά οφέλη για την υγεία σου κυρίως για την υγεία της καρδιάς. Ας τα δούμε όμως πιο αναλυτικά.
Υποστηρίζουν την καλή λειτουργία της καρδιάς
Οι ελιές περιέχουν κυρίως μονοακόρεστα και σε πολύ μικρότερα ποσοστά πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ενώ τα κορεσμένα (“κακά”) λιπαρά είναι ελάχιστα.
Η κατανάλωση λοιπόν των μονοακόρεστων λιπαρών στις ελιές (όπως και στο ελαιόλαδο), σχετίζεται με χαμηλότερη θνησιμότητα από οποιαδήποτε αιτία, καθώς και με χαμηλότερη καρδιαγγειακή θνησιμότητα, καρδιαγγειακά επεισόδια αλλά και εγκεφαλικό.
Αντιοξειδωτική δράση
Οι ελιές είναι επίσης πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, με οφέλη για την υγεία που κυμαίνονται από την καταπολέμηση της φλεγμονής έως τη μείωση της ανάπτυξης μικροοργανισμών.
Τρόποι κατανάλωσης
Πρόκειται για ένα τρόφιμο εύκολο στην μεταφορά και στην κατανάλωση του. Δεν αλλοιώνεται και ταιριάζει σε όλα τα γεύματα. Συνήθως δεν καταναλώνονται φρέσκες αλλά μετά την συγκομιδή τους καθαρίζονται και υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία εκπίκρανσης (ξεπίκρισμα) και στη συνέχεια διατηρούνται με αλάτισμα ή σε άλμη ή σε ξύδι ή σε ελαιόλαδο.
Οι τρόποι που μπορείς να τις απολαύσεις είναι αρκετοί ανάλογα με την επιθυμία σου κάθε στιγμή. Μπορείς να καταναλώσεις τις ελιές ως έχουν, σαν συνοδευτικό στα όσπρια, λαδερά και φυσικά στις σαλάτες σου.
Αποτελούν επίσης ένα νόστιμο συστατικό για την πίτσα, την ομελέτα σου ή ακόμη σε μακαρονοσαλάτες και στα σάντουιτς. Επιπλέον μπορείς να τις χρησιμοποιήσεις και σαν σνακ με την μορφή πάστα ελιάς μαζί με κράκερ ολικής άλεσης ή πολύσπορα κριτσίνια και διάφορα λαχανικά.
Ενώ τέλος στο εμπόριο μπορείς να βρεις και μεγάλες ελιές, όπως η Χαλκιδικής, γεμιστές με πιπεριές, τυρί φέτα ή και αμύγδαλα αποτελώντας από μόνες τους ένα έτοιμο νόστιμο σνακ.
Συμπερασματικά
Η ελιά αποτελεί ένα παρεξηγημένο τρόφιμο λόγω του θερμιδικού της φορτίου. Ωστόσο δεν πρόκειται για τρόφιμο με υψηλή θερμιδική αξία!
Αντίθετα οι ελιές, αλλά και το ελαιόλαδο, αποτελούν σημαντικά στοιχεία της Μεσογειακής διατροφής, ένα μοντέλο διατροφής που αποδεδειγμένα συνάδει με την καλή υγεία και ποιότητα ζωής.
Συνεπώς μη διστάσεις και επίλεξε αυτές που σου αρέσουν, πράσινες, μαύρες, μικρές ή μεγάλες ελιές, πάντα με μέτρο, και πρόσθεσε τες στην καθημερινή σου διατροφή.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Ποια τα οφέλη αν καταναλώνεις γύρη μελισσών
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Κατερίνα Νταλέ, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Κύμη Ευβοίας
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Oliveoilmarket.eu. 2021. Greek Olive Varieties | Olive Oil Market. [online] Available at: <https://www.oliveoilmarket.eu/all-about-olive-oil/greek-olive-oil-varieties/>
Publications.gov.cy. 2021. Η καλλιέργεια τnς ελιάς. [online] Available at: <https://publications.gov.cy/en/assets/user/publications/2017/2017_256/GEORG_GEORG_H%20kalliergeia%20tis%20elias.pdf> [Accessed 27 October 2021].
U.S. DEPARTMENT OF AGRICULTURE. 2021. Olives, green. [online] Available at: <https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/1103679/nutrients>
Tripoli E, Giammanco M, Tabacchi G, Di Majo D, Giammanco S, La Guardia M. The phenolic compounds of olive oil: structure, biological activity and beneficial effects on human health. Nutr Res Rev. 2005 Jun;18(1):98-112. doi: 10.1079/NRR200495. PMID: 19079898.
Schwingshackl L, Hoffmann G. Monounsaturated fatty acids, olive oil and health status: a systematic review and meta-analysis of cohort studies. Lipids Health Dis. 2014;13:154. doi:10.1186/1476-511x-13-154
Omar SH. Mediterranean and MIND diets containing olive biophenols reduces the prevalence of Alzheimer’s disease. Int J Mol Sci. 2019;20(11). doi:10.3390/ijms20112797