Πως η άσκηση βοηθάει οσους πάσχουν από διπολική διαταραχή

Η διπολική διαταραχή αποτελεί μια κατάσταση ψυχικής υγείας η οποία συνοδεύεται από την εναλλαγή άσχημων, καταθλιπτικών διαθέσεων και υψηλών μανιακών διαθέσεων.

Όλοι μας έχουμε παρατηρήσει αλλαγές στην διάθεση μας σε φυσιολογικά πλαίσια από ένα χρονικό διάστημα σε ένα άλλο, όμως για τα άτομα που πάσχουν από διπολική διαταραχή, αυτές οι αλλαγές στη διάθεση δύναται να είναι ακραίες και απρόσμενες.

Η διπολική διαταραχή συνήθως αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή και θεραπεία, όμως τα τελευταία χρόνια ενισχύεται ολοένα και περισσότερο ο θεραπευτικός ρόλος της φυσικής άσκησης στις ψυχικές ασθένειες, όπως η διπολική διαταραχή και αναγνωρίζεται ως ένας σημαντικός παράγοντας με θετική επίδραση στη σωματική και ψυχική υγεία των ατόμων που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες.

Οφέλη της άσκησης στην διπολική διαταραχή

Οι πιο πολλές έρευνες στην διεθνή βιβλιογραφία που μελετούν την επίδραση της άσκησης στην ψυχική υγεία του ατόμου, επικεντρώνονται σε μεγαλύτερο βαθμό στην αντικαταθλιπτική και αγχολυτική της δράση, εξετάζοντας στην ουσία τον ένα πόλο της διπολικής διαταραχής, αυτόν της κατάθλιψης.

Έτσι, μέσα από την συμμετοχή σε διάφορου τύπου αθλητικές δραστηριότητες, μπορούν να περιοριστούν τα συμπτώματα και η έκταση τους σε καρδιοπαθείς με ελαφριά και μέτρια κατάθλιψη ( Gary et al, 2010).

Ακόμη, η ενασχόληση των ατόμων με την φυσική δραστηριότητα έχει σημαντικές ευεργετικές επιδράσεις στη μείωση της κατάθλιψης σε ασθενείς με διάφορου τύπου ψυχιατρικά περιστατικά, όπως και η διπολική διαταραχή ( Sime, W., 1996).

Παρόμοια αποτελέσματα προκύπτουν και σε άτομα τρίτης ηλικίας, όπου η άσκηση θεωρείται ευεργετική στο μετριασμό των αρνητικών συναισθημάτων και της κατάθλιψης, ενώ η αποχή από την φυσική δραστηριότητα αυξάνει τον κίνδυνο για καταθλιπτικά συμπτώματα.

Τα ευρήματα αυτά τονίζουν την σημαντικότητα της λήψης μέτρων για τη διατήρηση ενός κατάλληλου επιπέδου φυσικής δραστηριότητας στον πληθυσμό των ηλικιωμένων ( Willis et al, 1992).

Μέσα από την συμμετοχή σε προγράμματα άσκησης το σώμα μας απελευθερώνει τις ορμόνες τις χαράς ή αλλιώς ενδορφίνες, βελτιώνοντας την διάθεση των ασκουμένων και καταπολεμώντας το αίσθημα του άγχους (Steinberg, 1985). Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που η άσκηση συνίσταται σε άτομα με διπολική διαταραχή.

Περπάτημα

Το περπάτημα, μια συχνή στην καθημερινότητα μας μορφή άσκησης, όπως φαίνεται εμφανίζει υψηλή θετική συσχέτιση με σημαντικές βελτιώσεις τόσο στους τομείς του άγχους και του στρες όσο και της κατάθλιψης, υποδεικνύοντας το ως κατάλληλη και ασφαλή μορφή άσκησης σε άτομα που πάσχουν από διπολική διαταραχή.

Έρευνα απέδειξε ότι 20 λεπτά περπάτημα με ένταση στο 70% είναι αρκετά για την αύξηση της ψυχικής ευεξίας, μέσα από την αύξηση μιας ορμόνης με την ονομασία δεϋδροεπιανδροστερόνη (Hays, 2008).

Ασκήσεις με βάρη

Η άσκηση με αντιστάσεις χαρακτηρίζεται επίσης ιδιαίτερα επωφελής στην ομάδα των ατόμων αυτών, καθώς αναφέρεται βελτίωση της σύστασης του σώματος και μείωση του σωματικού λίπους, μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό και σε σύντομο χρονικό διάστημα από ότι παρατηρούμε σε άτομα υγιή (Sylvia, 2013).

Έτσι, αυτή η μορφή άσκησης ενδείκνυται σε ασθενής που παρουσιάζουν και υψηλό δείκτη μάζα σώματος. Ειδικότερα, τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα με οποιαδήποτε σοβαρή ψυχική ασθένεια χαρακτηρίζονται ικανά να εφαρμόσουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, παρά τις καθημερινές δυσκολίες που δημιουργεί η ασθένειά τους.

Κολύμβηση και τρέξιμο

Εξίσου αποτελεσματική είναι και η κολύμβηση και το τρέξιμο, καθώς και οι δυο μορφές άσκησης προσφέρουν χαλάρωση, βελτιώνουν την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου και συμβάλλουν στην ανακούφιση των υπομανιακών συμπτωμάτων (συμπτώματα λιγότερο σοβαρά από αυτά της μανίας) σε ασθενείς με διπολική διαταραχή.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν και έρευνες που υποστηρίζουν την έξαψη των μανιακών συμπτωμάτων μέσα από την συμμετοχή των ασθενών σε προγράμματα άσκησης, όμως αυτές αποτελούν ελάχιστο δείγμα της βιβλιογραφίας και παρουσιάζουν τρωτά σημεία.

Αντενδείξεις άσκησης

• Οξεία φάση νόσου με εκδήλωση έντονων ψυχοκινητικών εξάρσεων
• Περιπτώσεις που χρήζουν άμεση νοσηλεία
• Υπερβολικά παχύσαρκοι ή άνθρωποι που αρνούνται την πρόσληψη τροφής
• Οξείες παρενέργειες από την λαμβανόμενη φαρμακευτική αγωγή

Η διπολική διαταραχή, λοιπόν, αποτελεί μια δια βίου ψυχική νόσο, η οποία παρόλα αυτά μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη θεραπεία. Σίγουρα η φαρμακευτική αγωγή κρίνεται απαραίτητη και είναι η κύρια θεραπευτική επιλογή για τη διπολική διαταραχή, όμως η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά.

Ρωτήστε, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας και μην χάνετε χρόνο … βάλτε την άσκηση στην καθημερινότητα σας με ασφάλεια και την κατάλληλη επίβλεψη από εξειδικευμένους επιστήμονες.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Τα οφέλη της δια βίου άσκησης

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Αλεπλιώτης Δημήτριος, Γυμναστής

ΠΗΓΕΣ

• Bauer IE, et al. (2016). Lifestyle interventions targeting dietary habits and exercise in bipolar disorder: A systematic review.
• Gary, R., Dunbar, S., Higgins, M., Musellman, D., Smith, A., (2010) Combined exercise and cognitive behavioral therapy improves outcomes in patients with heart failure. Journal of Psychosomatic Research, 69, 119-131
• Hays A. E., Goss F., Aaron D., Abt K., Friedman E., Gallagher M., et al. (2008). Hormonal and perceptual changes in bipolar subjects after acute aerobic exercise. Med. Sci. Sports Exerc. 40.
• Sime, W., ( 1996) in: J. Van Raalte, B. Brewer (Eds.), Exploring sport and exercise psychology, American Psychological Association, Washington.
• Steinberg H., Sykes E. A. (1985). Introduction to symposium on endorphins and behavioural processes; review of literature on endorphins and exercise. Pharmacol. Biochem. Behav. 23, 857–862.
• Sylvia L. G., Friedman E. S., Kocsis J. H., Bernstein E. E., Brody B. D., Kinrys G., et al. (2013a). Association of exercise with quality of life and mood symptoms in a comparative effectiveness study of bipolar disorder. J. Affect. Disord. 151, 722–727.
• Willis, j., L. Campbell, (1992). Exercise Psychology, Human Kinetics, Champaign IL.