Όλοι έχουμε προβλήματα… 7 tips που θα μας κρατήσουν σε… φόρμα!
Αν νιώθεις ότι παραλύεις από τα προβλήματα χωρίς τη δυνατότητα να τα αλλάξεις ή να τα αποφύγεις, αν νιώθεις πως όλα συμβαίνουν σε εσένα, αν θεωρείς πως όλα στη ζωή σου τελικά είναι μαύρα, αν πάντα βλέπεις το ποτήρι μισοάδειο…. τότε υπάρχει μόνο ένας τον οποίο μπορείς να κατηγορήσεις: ο εαυτός σου.
Και εδώ έρχεται το μεγάλο άλλοθι: ο ανθρώπινος εγκέφαλος κατά τη διάρκεια της εξέλιξής του, εκπαιδεύτηκε στο να αναζητά και να συγκρατεί τις αρνητικές σκέψεις και όχι τις θετικές. Για τις ανάγκες της επιβίωσης του έπρεπε να θυμάται τι θα μπορούσε να βλάψει την ανθρώπινη ζωή και επομένως άμεσα να το αποφεύγει. Έτσι οι απειλές και οι κίνδυνοι αξιολογούνταν ως πολύ σημαντικές πληροφορίες για τη μνήμη του, σε αντίθεση με τις ανταμοιβές που μικρό ρόλο έπαιζαν στην επιβίωσή του:
«Το μυαλό μας έχει εκπαιδευτεί στο να αναζητά τις αρνητικές σκέψεις και μόλις τις βρει, εστιάζεται σε αυτές» (Rick Hanson, «Ηardwiring Ηappiness»). Όμως… αυτό δεν σημαίνει πως είμαστε γενετικά προγραμματισμένοι να υποφέρουμε.
Πώς ένας άνθρωπος μπορεί να μη βγει από το πρόγραμμα του ενώ αντιμετωπίζει σοβαρά προσωπικά προβλήματα
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Τι εννοούμε με τον όρο «Προσωπικά προβλήματα»; προβλήματα επιβίωσης, υγείας, οικογενειακά προβλήματα, οικονομικά προβλήματα, προβλήματα διαπροσωπικών σχέσεων, ψυχολογικά προβλήματα, κοινωνικά προβλήματα, προβλήματα έλλειψης αυτοπραγμάτωσης. Πρόβλημα είναι μια κατάσταση η οποία απαιτεί λύση, όμως για το άτομο που το βιώνει η λύση είναι δυσδιάκριτη, ανύπαρκτη ή ασαφής. Απορρίπτοντας τις δύο πρώτες κατηγορίες προβλημάτων (δηλαδή προβλήματα επιβίωσης & υγείας – για τα οποία απαιτείται για τα μεν πρώτα η κάλυψη αρχικά προφανώς των βασικών αναγκών και για τα δεύτερα αυστηρά οι οδηγίες του ιατρού), τα νέα είναι μόνο θετικά: τίποτα δεν μπορεί να σε βγάλει από το πρόγραμμά σου!
Και… τι είναι σοβαρό πρόβλημα; Σοβαρό χαρακτηρίζεται κάθε πρόβλημα που είναι σημαντικό για το άτομο που το βιώνει ή έχει σημαντικές συνέπειες για αυτόν που καλείται να το αντιμετωπίσει. Πάντα και με όποιον τρόπο, το αντικειμενικό κριτήριο της σοβαρότητας ενός προβλήματος είναι ένα: ο βαθμός στον οποίο απειλείται η ζωή. Τώρα, αξιολόγησε σε παρακαλώ ξανά το πρόβλημα σου: αν δεν απειλείται η ζωή… τότε έχουμε ακόμα πολλά να απολαύσουμε!
Είναι πλέον ευρέως γνωστό πως η άσκηση (κυρίως σε συνδυασμό με τη σωστή διατροφή) ευνοεί την ψυχική ισορροπία, μειώνει το άγχος, το stress, τον θυμό, χαλαρώνει τους μυς και συμβάλλει στην παραγωγή ορμονών που βελτιώνουν την διάθεση κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την άσκηση. Σημειώσαμε παρακάτω:
7 Tips που θα σε κρατήσουν σε φόρμα:
- Άλλαζε συχνότερα το προπονητικό πρόγραμμά σου για να κρατάς ψηλά το επίπεδο του ενδιαφέροντος . Αν στο γυμναστήριο άλλαζες πρόγραμμα κάθε δίμηνο, ζήτησε νωρίτερα από τον προπονητή σου να σου προτείνει εναλλακτικές ασκήσεις για κάθε μυϊκή ομάδα. Εναλλακτικά, δοκίμασε να παρακολουθήσεις ένα ομαδικό πρόγραμμα μέσα στην εβδομάδα.
- Δοκίμασε ένα νέο είδος γυμναστικής Ή πρόσθεσε κι άλλες δραστηριότητες στην εβδομάδα σου (ποδήλατο / τρέξιμο στο βουνό / χορός / γιόγκα / κολύμβηση – ακόμα ο καιρός το επιτρέπει). Το μόνο που χρειάζεται είναι να είναι «κοντά» στα ενδιαφέροντά σου. Κάνε κάτι που πάντα ήθελες αλλά δεν τολμούσες. Ή κάτι που δεν φανταζόσουν ότι μπορείς. Θα εκπλαγείς πόσο καλύτερα θα νιώσεις!
- Βγάλε πρόγραμμα εβδομάδας πχ. Δευτέρα γυμναστήριο / Τρίτη ποδήλατο στο στίβο / Τετάρτη διάλειμμα / Πέμπτη γυμναστήριο / Παρασκευή κολύμβηση / Σάββατο διάλειμμα κ.ο.κ. Με αυτόν τον τρόπο ορίζεις τους εβδομαδιαίους στόχους σου και ταυτόχρονα βλέπεις πόσο πολυάσχολος είσαι και αν έχουν θέση οι αρνητικές σκέψεις μέσα στη ημέρα σου. Από την άλλη, έχοντας στα χέρια σου ένα σωστό & ολοκληρωμένο πρόγραμμα, ε, οργανώνεσαι καλύτερα και αναγκάζεσαι να το ακολουθείς.
- Δες το πρόγραμμα σου σαν «δουλειά» που είναι απαραίτητη να γίνει μην «αφήνεσαι» και αναβάλεις το πρόγραμμα σου. Ακόμα κι αν εκείνη τη στιγμή δεν έχεις τη διάθεσή να το κάνεις, δες το σαν μια υποχρέωση που δεν αναβάλλεται: κι εγώ δεν θέλω κάποιες φορές να πλύνω τα δόντια μου το βράδυ. Αλλά τα πλένω.
- Άλλαξε οπτική σταμάτα να χρησιμοποιείς το πρόβλημα σαν δικαιολογία για να απέχεις από το οτιδήποτε. Αντίστρεψε τους όρους και χρησιμοποίησε το πρόβλημα ως κίνητρο για καλύτερη υγεία, καλύτερη διάθεση, καλύτερη ζωή.
- Ζήτησε βοήθεια Αν χρειάζεσαι κάποιον να σε παροτρύνει για να ακολουθήσεις το προπονητικό πρόγραμμα σου, προπονήσου με κάποιον φίλο σου. Μίλησε στους προπονητές σου, δανείσου το ποδήλατο κάποιου που δεν το χρειάζεται. Ζήτησε από κάποιον που εμπιστεύεσαι να σε κατευθύνει. Γενικά, ζήτα βοήθεια με όποιον τρόπο, αλλά πάντα με τον σωστό.
Για να καταλάβει κανείς το πώς μας επηρεάζουν τα προβλήματα αλλά και το… βρώμικο παιχνίδι του μυαλού, ας κρατήσουμε πως πλήθος άλλων παραγόντων θεωρητικά ανεξάρτητων με το πρόβλημα (η συσσώρευση προβλημάτων, η κακή σωματική ή ψυχική υγεία, η προσωπικότητα του ατόμου κ.α.), συντελούν στο να επαναφέρουν στον εγκέφαλο αυτή τη λειτουργία που για αιώνες εκπαιδεύτηκε να κάνει: να καλύψει δηλαδή το 100% των ημερήσιων σκέψεων ως προσπάθεια προστασίας από τον επερχόμενο κίνδυνο. Και εμείς, οι σύγχρονοι άνθρωποι, σαν απάντηση, προσπαθούμε να μειώνουμε μέρα-τη-μέρα το χρόνο που καταλαμβάνουν μέσα στην ημέρα μας οι αρνητικές σκέψεις, έως ότου εξαφανιστούν τελείως. Γιατί; Γιατί τα προβλήματα δημιουργούνται για να λύνονται.
Με σεβασμό επομένως στο κάθε πρόβλημα αλλά κυρίως στον κάθε άνθρωπο που τα αντιμετωπίζει, κλείνω με το τελευταίο tip:
- Μην στενοχωριέσαι για τα πράγματα που μπορούν να αλλάξουνκαι μη στενοχωριέσαι για τα πράγματα που δεν μπορούν να αλλάξουν. Στην πρώτη περίπτωση γίνεσαι ρεαλιστής και στη δεύτερη παρανοϊκός.
Γεωργία Χατζηγιαννάκη
Ψυχολόγος – Παιδαγωγός