ΓΟΝΙΔΙΑΚΑ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας κατά την άσκηση αντοχής προέρχεται από την οξείδωση των καυσίμων-αερόβιο μεταβολικό μονοπάτι.
Η μέγιστη χωρητικότητα ενός ατόμου να καταναλώνει οξυγόνο είναι επομένως ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που προσδιορίζουν την απόδοση αντοχής.
Η επίδραση της προπόνησης στη μέγιστη κατανάλωση οξυγόνου (VO2max) αποτέλεσε το επίκεντρο ερευνών, αλλά η αυξημένη προσοχή στρέφεται και στην επίδραση των γονιδίων.
Οι πρώτοι ερευνητές που ασχολούνται με τη συμβολή της κληρονομικότητας στην αερόβια απόδοση πρότειναν ότι οι μεμονωμένες διαφορές στο VO2max καθορίστηκαν κυρίως από γενετικούς παράγοντες (Κλισούρας, 1971). Οι τρέχουσες εκτιμήσεις της κληρονομικότητας κυμαίνονται από 20 έως 50%. Επιπρόσθετα, έχει παρατηρηθεί μια μητρική επίδραση για το VO2max (Lesage et al., 1985). Αυτό το πεδίο έρευνας αποτελεί τη βάση για τις μοριακές έρευνες που στοχεύουν στην αναγνώριση γενετικών δεικτών που σχετίζονται με την κληρονομικότητα της αερόβιας επίδοσης.
Είναι γνωστό ότι διαφορετικά άτομα έχουν διαφορετικές αλληλουχίες DΝΑ. Οι διαφορές αυτές προσδίδουν δεδομένα χαρακτηριστικά στο εκάστοτε άτομο και σε συγκερασμό με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες μπορεί να αντιπροσωπεύουν μερικές από τις διαφορές στην ικανότητα απόδοσης μεταξύ ατόμων (φαινοτυπική διακύμανση), συμπεριλαμβανομένου του VO2max. Η έρευνα σε αυτόν τον τομέα εστιάστηκε στις ακολουθίες μιτοχονδριακού DNA. Το μιτοχονδριακό DNA παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή περιέχει τα γονίδια για διάφορα ένζυμα που εμπλέκονται στην κατανάλωση οξυγόνου και κληρονομείται μόνο από τη μητέρα. Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ μιτοχονδριακού DNA και VO2max είναι στο επίκεντρο.
Η παραγωγή συντονισμένων κινήσεων συνεπάγονται ιστικές και κυτταρικές αλλαγές, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε γονιδιακή έκφραση δηλαδή ενεργοποίηση γονιδίων προς δημιουργία πρωτεινών.
Οι σκελετικοί μύες μπορούν να διαφέρουν ως προς την αποτελεσματικότητα και το καρδιαγγειακό σύστημα μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητο στην κόπωση, ανάλογα με το πώς και ποιά είναι τα γονίδια που ενεργοποιούνται και ποια έχουμε κληρονομήσει απο τους γονείς αλλά και τα ερεθίσματα στα οποία έχουμε εκτεθεί.
Η παραγωγή αερόβιας ενέργειας περιλαμβάνει τη μεταβολική οδό οξειδωτικής φωσφορυλίωσης, ιδιαίτερα την λεγόμενη αλυσίδα μεταφοράς ηλεκτρονίων στα μιτοχόνδρια. Το μιτοχονδριακό DΝΑ περιέχει (μαζί με εκείνα του πυρήνα του κυττάρου που εχουν αμφότερη γονεική προέλευση) γονίδια για πρωτεΐνες της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων δηλαδή το μηχανισμό για αερόβια παραγωγη ενέργειας.Tο DNA των μιτοχονδρίων μπορεί να έχει μητρική προέλευση όμως υποβοηθάτε από γονίδια του πυρήνα που μπορεί να είναι πατρικης είτε μητρικής προέλευης.
Σαφώς επειδή η αθλητική επίδοση είναι σύνθετο πολυπαραγοντικό χαρακτηριστικό πρέπει να λάβουμε υπόψιν την αλληλεπίδραση τόσο των γεωργαφικών-περιβαλλοντικών επιδράσεων(πχ υψόμετρο ) , τα διατροφικά γεύματα των οποίων η σύσταση επηρεάζει τα γονίδια (βιοδραστικά μόρια) το προπονητικό ερέθισμα και τα γονίδια που βρίσκονται στον πυρήνα του κυττάρου μας και έχουν κληροδοτηθεί από τους δυο γονείς όμως βρίσκονται σε ”συννενόηση” με τα γονίδια των μιτοχονδρίων μας που έχει δωρίσει απλόχερα η μητέρα.
Καταληκτικά, ένα παιδί που λόγω έμφυτων χαρακτηριστικών θα μπορεί να αποδώσει με επιτυχία σε συγκεκριμένουν αθλητικούς τομείς θα ήταν γόνιμη η προτροπή(και όχι επιβολή) των γονέων του σύμφωνα και με τα δικά τους χαρακτηριστικά.
Ακολούθησε την Fitness Motivation Hellas στο Facebook και στο Instagram
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΑΛΕΞΑΚΗ ΓΑΒΑΛΑ
ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΝΗΤΡΙΑ
