Στρες και καρδιά: Πώς το άγχος επηρεάζει την καρδιακή υγεία μας;
Ζούμε σε μια εποχή όπου έχουν παρατηρηθεί αυξημένα επίπεδα στρες σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Παράγοντες όπως η οικονομική κρίση, η πανδημία της Covid– 19 ή η εκπλήρωση προσδοκιών έχουν συμβάλλει δυσμενώς στην εμφάνιση αυτού του σημαντικού παράγοντα νόσησης και πρόκλησης παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Το στρες, ως μηχανισμός, εμφανίστηκε στα ζώα, αλλά και στους ανθρώπους, στα πλαίσια της αντίδρασης σε μία απειλή.
Σε τέτοιες περιπτώσεις ο οργανισμός τίθεται σε κατάσταση “πάλης ή φυγής”, με ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και έκκριση ορμονών, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη.
Γράφει ο Παπαδογιάννης Αθανάσιος, Ιατρός – Καρδιολόγος, Σεπόλια – Αθήνα
Συμπτώματα άγχους
Ωστόσο, παρά την τεχνολογική πρόοδο και ανάπτυξη των κοινωνιών και του πολιτισμού, οι άνθρωποι διαθέτουν ακόμη αυτούς τους μηχανισμούς.
Έτσι, το άτομο, όταν βιώνει ως απειλητική, μία κατάσταση που πιθανώς να μην χαρακτηρίζεται αντικειμενικά ως τέτοια (συναισθηματική φόρτιση, προθεσμία ολοκλήρωσης εργασίας, οικονομική ανασφάλεια), ενεργοποιείται ο ίδιος μηχανισμός.
Το άτομο μπορεί να νιώθει πόνο στο στήθος, αίσθημα παλμών, δυσφορία ή δυσκολία στην ανάσα.
Ποια προβλήματα δημιουργεί το στρες στην καρδιά
Το χρόνιο στρες και η παρατεταμένη έκθεση στους μηχανισμούς και τις ορμόνες που αναφέρθηκαν παραπάνω μπορεί να επιδράσουν δυσμενώς στην αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς παλμούς.
Ως συνέπεια, πιθανό να οδηγήσουν στην εμφάνιση παραγόντων κινδύνου της καρδιάς όπως καρδιακών παθήσεων, ή αρτηριακή υπέρταση ή στην υιοθέτηση ανθυγιεινού τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ και η κατανάλωση έτοιμων φαγητών.
Επίσης, πέρα από την εμφάνιση παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο, το στρες μπορεί να πυροδοτήσει την εκδήλωση στεφανιαίας νόσου, με σημαντικότερη μορφή το οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου. Σημαντικά συμπτώματα είναι ο πόνος στο στήθος κι η εύκολη κόπωση, τα οποία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
Αρκετά συχνά, το στρες μπορεί να συμβάλλει στην εκδήλωση αρρυθμιών, όπως η φλεβοκομβική ταχυκαρδία, οι έκτακτες συστολές, ακόμη και η κολπική μαρμαρυγή. Αίσθημα παλμών, ακανόνιστοι παλμοί καρδιάς, ζάλη ή συγκοπή είναι συνήθη συμπτώματα αρρυθμιών.
Συχνή είναι, ακόμη, η σύνδεση του στρες με επεισόδια απώλειας συνείδησης (λιποθυμίας). Ως αιτιολογικός μηχανισμός θεωρείται η κινητοποίηση αγγειοκινητικών αντανακλαστικών.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει σε μια ιδιαίτερη μορφή μυοκαρδιοπάθειας, το σύνδρομο ή σύνδρομο της “ραγισμένης καρδιάς” (broken heart symptome). Στη συγκεκριμένη μυοκαρδιοπάθεια παρατηρείται εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας, ειδικά σε περιπτώσεις συναισθηματικής φόρτισης.
Έχουν προταθεί διάφοροι μηχανισμοί, ορισμένοι από τους οποίους ενοχοποιούν την αδρεναλίνη που απελευθερώνεται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη διάρκεια του στρες. Παρατηρείται συχνότερα σε γυναίκες προχωρημένης ηλικίας και συνήθως, έχει καλή πρόγνωση.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, το στρες αποτελεί μηχανισμό που στην ιστορία του ανθρώπινου είδους προσέφερε προστασία από απειλητικές καταστάσεις.
Εντούτοις, στην εποχή μας μπορεί να πυροδοτήσει ή να επιδεινώσει την πορεία μιας ήδη υπάρχουσας καρδιαγγειακής νόσου.
Η εκτίμηση από καρδιολόγο και οι προσπάθειες διαχείρισης του στρες μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Γιατί έχω φαγούρα στις παλάμες και πως να το αντιμετωπίσω
Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook, στο Υoutube, στο TikTok και στο Instagram
Παπαδογιάννης Αθανάσιος, Ιατρός – Καρδιολόγος, Σεπόλια – Αθήνα
