Πόνος πισω από τα γόνατα: Αιτίες και αντιμετώπιση

Γιατί πονάω πίσω από τα γόνατά μου; Ποια είναι τα αίτια που συμβαίνει αυτό και πως μπορώ να το αντιμετωπίσω;

Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Το γόνατο αποτελεί σημαντικό μέρος της αλυσίδας του κάτω άκρου. Αρθρικά αποτελείται από την κνημομηριαία άρθρωση, την επιγονατιδομηριαία άρθρωση και την άνω κνημοπερονιαία άρθρωση. Περιλαμβάνει «πλούσιο» θυλακοσυνδεσμικό σύστημα (πλάγιοι σύνδεσμοι, χιαστοί σύνδεσμοι), έσω και έξω μηνίσκο και φυσικά αξίζει να αναφερθεί το «καπάκι» του γόνατος, δηλαδή η επιγονατίδα.

Μέρος της αποκατάστασης είναι η λήψη ιστορικού. Κατά την λήψη ιστορικού, μεταξύ άλλων ερωτήσεων, ο ασθενής καλείται να υποδείξει σε ποιο σημείο πονάει, να περιγράψει πως αισθάνεται τον πόνο του, να αναφέρει εάν ο πόνος του είναι βαθύς ή επιφανειακός και τέλος εάν είναι σημειακός πόνος ή διάχυτος.

Πόνος πίσω απο τα γόνατα – Αιτίες

Στην περίπτωση που ο ασθενής αναφέρει οπίσθιο πόνο στο γόνατο, γνωστό και ως οπίσθια γοναλγία (posterior knee pain), τα 4 βασικά αίτια μπορεί να είναι:

• Τενοντίτιδα: Συχνότεροι μυοτενόντιοι τραυματισμοί αφορούν τους ισχιοκνημιαίους μύες και τον ιγνυακό μυ.
• Κύστη Baker: Η γνωστή ιγνυακή κύστη που εμφανίζεται στο πίσω μέρος του γόνατος, μεταξύ της έσω κεφαλής του γαστροκνημίου και του τένοντα του ημιυμενώδους.
• Συνδεσμική κάκωση οπίσθιου χιαστού: Αθλητικός τραυματισμός μετά από υπερέκταση / κακή απορρόφηση δυνάμεων κατά την προσγείωση μετά από άλμα
• Μηνισκική βλάβη: Τοπικός και βαθύς πόνος που εντοπίζεται κυρίως μετά από «κλείδωμα» του γόνατος που συχνά εμφανίζεται μαζί με κριγμούς που αναφέρει ο ασθενής ότι «ξεκλειδώνει / ξεμαγκώνει» όταν συμβαίνουν.

Φυσικοθεραπεία και αποκατάσταση

Και στο πόνο στο πίσω μέρος του γόνατος, η φυσικοθεραπεία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Ο ειδικός μυοσκελετικός φυσικοθεραπευτής αξιολογεί και κατατάσσει τα συμπτώματα σε στάδιο (οξύ, υποξύ ή χρόνιο), φύση συμπτωμάτων (πχ παραπάνω αίτια).

Κατά την αξιολόγηση-σχεδίαση του πλάνου αποκατάστασης, λαμβάνονται επίσης υπόψη: τα απεικονιστικά ευρήματα, η διάγνωση/εκτίμηση του θεράποντα ιατρού και τέλος οι στόχοι του ασθενή.

Τα μηχανήματα (μέσα θεραπείας) αποτελούν σημαντικά όπλα στην εργαλειοθήκη της φυσικοθεραπείας, που στόχο έχουν την απευαισθητοποίηση και διαχείριση του πόνου. Στην περίπτωση του οπίσθιου πόνου στο γόνατο, σημαντικά μέσα θεραπείας, θεωρούνται:

• Διαθερμία
• Υπέρηχος
• Ηλεκτροθεραπεία (TENS)
• Μαγνητοθεραπεία
• Ραδιοσυχνότητες TECAR
• Διαμαγνητική αντλία (υπερπαλμικός μαγνητικός επιταχυντής ενεργών μορίων)
• LASER (θεραπευτικός ή βιοδεγερτικός)

Τέλος, όπως σε κάθε παθολογία έτσι και στις περιπτώσεις οπίσθιου πόνου στο γόνατο, η διαχείριση των φορτίων και η σωστή προοδευτικότητα μέσω θεραπευτικής άσκησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση αποκατατάστασης και σωστής πρόληψης επανατραυματισμού. Ο φυσικοθεραπευτής συνταγογραφεί σύμφωνα με τα όσα ευρήματα εξετάζει σε κάθε συνεδρία.

Ασκήσεις για τους πόνους πίσω απο τα γόνατα

Η ενεργητική αποκατάσταση περιλαμβάνει:

• Ασκήσεις δύναμης (διποδικής και μονοποδικής στήριξης – Ανοιχτής ή κλειστής κινηματικής αλυσίδας)
• Ασκήσεις αντοχής
• Ασκήσεις ευλυγισίας / διατάσεις (στατικές, δυναμικές)
• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας (με εξοπλισμό που προάγει την ισορροπία)

Παρακάτω κάποιες βασικές ασκήσεις που δεν πρέπει να λείπουν από κανέναν πρόγραμμα αποκατάστασης μετά από τραυματισμούς στην άρθρωση του γόνατος (ιδανικές και για την απαραίτητη διατήρηση και πρόληψη τραυματισμών):

Καθίσματα (ξεκινώντας με το βάρος του σώματος σιγά σιγά προοδευτικά βάζουμε και εξωτερική αντίσταση. 3-4 σετ των 8-14 επαναλήψεων)

Γέφυρα (3-4 σετ / 10-16 επαναλήψεις με ισομετρικό κράτημα στο τέλος της κίνησης. Προοδευτικά μπορούμε να προσθέσουμε και ενεργοποίηση προσαγωγών ή απαγωγών. Τέλος μπορούμε να περάσουμε από διποδική στήριξη στην μονοποδική)

Προβολή (2-3 σετ 6-10 επαναλήψεις κάθε πόδι, ξεκινώ με οπίσθια προβολή και προχωρώ αργότερα σε πρόσθια προβολή. Στη συνέχεια βάζω και εξωτερικό βάρος, ενώ σημαντικό στοιχείο είναι η πλειομετρική δράση της ποδοκνημικής κατά την επαναφορά στην αρχική θέση).

Ακολούθησε την fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Ακολούθησε τον Γιώργο στο Facebook και στο Instagram

Αναφορές:

• Skinner H. Current diagnosis and treatment in orthopedics. 4th ed. New York: McGraw-Hill; 2006. 2.
• Frank J, Youm T, Meislin R, et al. Posterolateral corner injuries of the knee. Bull NYU Hosp Jt Dis. 2007;65(2):106–14.
• Bencardino J, Rosenberg Z, Brown R, et al. Traumatic musculotendinous injuries of the knee: diagnosis with MRI. 2000;20:S103–20.
• Edell, D. Posterior knee pain: several common possibilities. Athl Advis. 2005;10:6.