Μεταβολικό Σύνδρομο – SYNDROME X
Το μεταβολικό σύνδρομο, όπως σε όλες τις περιπτώσεις, που αναφέρεται η λέξη σύνδρομο, είναι μια «ομπρέλα», που εμπεριέχει όλους τους παρακάτω παράγοντες.
Εδώ και δεκαετίες οι έρευνες είχαν εστιάσει στους μεγάλους «δολοφόνους» της δημόσιας υγείας και τους παράγοντες εμφάνισης τους. Φυσικά, μιλάμε για τα καρδιαγγειακά νοσήματα με κυριότερους παράγοντες κινδύνου την υπέρταση, την αυξημένη «κακή» χοληστερίνη και τη μειωμένη «καλή», το σακχαρώδη διαβήτη και την παχυσαρκία.
Το 1988 περιγράφηκε κατά Gerald και Reaven ως σύνδρομο Χ με κριτήρια ενδείξεις διαβήτη τύπου 2 , αυξημένη LDL , μειωμένη HDL , υπέρταση.
Το 2009 πλέον τέθηκαν πιο επίσημα κριτήρια για το Μεταβολικό Σύνδρομο. Τρία από τα παρακάτω αρκούν για να ανήκει κάποιος στη συγκεκριμένη κατηγορία, του μεταβολικού συνδρόμου.
περιφέρεια μέσης |
Ορίζεται ανάλογα με τον πληθυσμό και τη χώρα |
Αυξημένα τριγλυκερίδια (θεραπεία φαρμάκων για αυξημένα τριγλυκερίδια είναι ένας εναλλακτικός δείκτης) |
≥150 mg/dL |
Μειωμένη HDL-C |
<40 mg/dL αρρεν, <50 mg/dL θηλυκα |
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση (θεραπεία αντιυπερτασικού φαρμάκου σε ασθενή με ιστορικό υπέρτασης είναι ένας εναλλακτικός δείκτης) |
Συστολική ≥130 Διαστολική ≥85 mm Hg |
Αυξημένη γλυκόζη νηστείας (η φαρμακευτική αγωγή της αυξημένης γλυκόζης είναι ένας εναλλακτικός δείκτης) |
≥100 mg/dL |
Αθοφυσιολογία Συνδρόμου:
Η αυξημένη συσσώρευση λιπιδίων και η μεγέθυνση των λιπωδών κυττάρων συνδέεται με αυξημένη έκφραση προφλεγμονωδών παραγόντων και χημειοκινών όπως η MCP-1 και SAA. Ο λιπώδης ιστός φλεγμένει και μακροφάγα διεισδύουν προάγοντας περαιτέρω την προφλεγμονώδη κατάσταση , οδηγώντας ετσι σε μια διαταραχή της διαφοροποίησης των προαδιποκυττάρων. Επιπλέον, τα λιπώδη κύτταρα καθίστανται ανθεκτικά στην ινσουλίνη. Το σχήμα δείχνει επίσης τους αντιφλεγμονώδεις παράγοντες (αδιπονεκτίνη, ινσουλίνη και TZD) που επίσης σχετίζονται με το μέγεθος των λιποκυττάρων, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την έκφραση φλεγμονωδών μορίων.
Αιτία αυτού του μηχανισμού παθοφυσιολογίας η κακή διατροφή , η έλλειψη άσκησης και το γονιδιακό υπόβαθρο.
Συνοσηρότητα : η κεντρική παχυσαρκία, η αντίσταση στην ινσουλίνη, η δυσλιπιδαιμία και η υπέρταση που μαζί κορυφώνονται στον αυξημένο κίνδυνο σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακής νόσου. Το μεταβολικό σύνδρομο έχει συσχετιστεί και με πληθώρα καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου και του ήπατος.
Συστάσεις άσκησης για Μεταβολικό Σύνδρομο κατEhrman et al. 2012: Clinical Exercise Physiology, HK, 2012
ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ |
ΕΝΤΑΣΗ |
ΔΙΑΡΚΕΙΑ |
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ |
ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ |
50-70% VO2max |
Συνεχη 30-60 min/10min για διαλειμματική |
καθημερινά |
ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ |
8-12RM |
2-4 set |
2-4 ημέρες/εβδομ. |