Ινομυαλγία: Τα συμπτώματα και η αντιμετώπισή της

Η ινομυαλγία ή το σύνδρομο της ινομυαλγίας είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες χρόνιου εκτεταμένου πόνου. Παρόλο που ο πόνος είναι το κύριο και διακριτό χαρακτηριστικό, περιγράφεται και ως σύνθετη πολύσυμπτωματολογία.

Συμπτώματα ινομυαλγίας

Τα συμπτώματα του συνδρόμου της ινομυαλγίας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• κόπωση
• διαταραχές ύπνου
• φλεγμονώδης διεργασίες
• λειτουργικά συμπτώματα λόγω στρεσογόνων εκδηλώσεων

Στα λειτουργικά συμπτώματα περιγράφονται τα ιατρικά συμπτώματα, που δεν μπορούν να εξηγηθούν από δομικά ή παθολογικά αίτια.

Η ινομυαλγία είναι αρκετά συχνή πάθηση στον γενικό πληθυσμό και δεν έχει διαπιστωθεί μία συγκεκριμένη σταθερή θεραπεία που να είναι αποτελεσματική. Αλλά αυτό αποδίδεται κυρίως στην έλλειψη ομοφωνίας όσον αφορά τη διάγνωση, των κριτηρίων με βάση των οποίων ταξινομείται η ινομυαλγία και λόγω της αιτίας παθογένεσής της.

Η ινομυαλγία έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα μυστηριώδες σύνδρομο και αποτελεί ενδιαφέρουσα κατάσταση όσον αφορά τη φιλοσοφία που ακολουθεί η ιατρική, επειδή δεν υπάγεται και δεν ακολουθεί τις μηχανιστικές αρχές ορισμού της νόσου.

Επιπολασμός

Ο αναφερόμενος επιπολασμός της ινομυαλγίας ποικίλλει ανάλογα με τα διαγνωστικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον ορισμό της κατάστασης.

Μελέτες που χρησιμοποίησαν τα κριτήρια σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Σχολής Ρευματολογίας, κατέγραψαν ποσοστά επιπολασμού που κυμαίνονται από 0,4% (Ελλάδα) έως και 8,8% (Τουρκία), με εκτιμώμενο μέσο παγκόσμιο επιπολασμό 2,7%. Η μέση παγκόσμια αναλογία γυναικών προς άνδρες είναι 3:1.

Η ινομυαλγία είναι η τρίτη πιο συχνή πάθηση όσον αφορά των επιπολασμό μετά την οσφυαλγία και την οστεοαρθρίτιδα.  Ο επιπολασμός είναι ανάλογος με την ηλικία του πληθυσμού, με κορύφωση στα 50-60 έτη.

Η συνολική υγειονομική περίθαλψη εκτιμάται ότι είναι τρεις φορές υψηλότερη για τους ασθενείς με ινομυαλγία από ό,τι για άλλα άτομα, όπως δηλαδή εκτιμάται συγκρίνοντας το κόστος των ασθενών με εκείνο ενός τυχαίου δείγματος πληθυσμού.

Το έμμεσο κοινωνικό κόστος είναι επίσης υψηλό, κυρίως γιατί παύουν να είναι παραγωγικά τα άτομα, αφού αναφέρεται ότι σταματούν να εργάζονται έως και 5 έτη μετά την εδραίωση της διάγνωσης της ινομυαλγίας.

Διάγνωση

Το κύριο πρόβλημα στη διάγνωση είναι η έλλειψη βιοδεικτών για την έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση. Τα τελευταία χρόνια διερευνήθηκαν νέα μόρια που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη διάγνωση και την ιατρική παρακολούθηση (πρωτεϊνική και μεταβολική ανάλυση) αλλά ο τομέας βρίσκεται σε αρχικό στάδιο.

Η ινομυαλγία δεν έχει κανένα παθογνωμικό χαρακτηριστικό και έτσι οι διαγνωστικές ενδείξεις συλλέγονται αποτελεσματικά με τη λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού.

Παρά τους περιορισμούς και την ετερογένεια στις μελέτες, τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι οι γαστρεντερικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στο μικροβίωμα, ενδέχεται να βελτιώσουν κλινικά ή/ και σε επίπεδο εργαστηριακών εξετάσεων, τα συμπτώματα της ινομυαλγίας.

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Προτείνεται η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας να είναι πολυπαραγοντική και αποτελείται από:

• Φυσικοθεραπεία
• Εκπαίδευση του ατόμου και συνεχής ενημέρωση και επικοινωνία
• Διατήρηση και βελτίωση της φυσικής κατάστασης
• Φαρμακευτική προσέγγιση
• Ψυχοθεραπεία
• Τεχνικές χαλάρωσης
• Ύπνωση
• Θεραπεία μέσω φαρμακευτικής κάνναβης

Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση

Ο φυσικοθεραπευτής δύναται να αναλάβει τη κλινική αξιολόγηση και τη γενική επισκόπηση του ατόμου με ινομυαλγια.

Μέσω της κλινικής εκτίμησης εκδήλωσης των συμπτωμάτων μπορεί να δομηθεί εξατομικευμενο πρόγραμμα αποκατάστασης που θα περιλαμβάνει τρόπους χαλάρωσης όπως μαλαξη, λεμφικη αποσυμφόρηση και παθητική κινητοποίηση των επώδυνων αρθρικών περιοχών.

Επίσης πολύ σημαντικό είναι το θεραπευτικό πρόγραμμα αεροβιας ασκησης και ενδυνάμωσης που δομείται βάση των σωματικων χαρακτηριστικών του ατόμου.

Το πρόγραμμα άσκησης αλλάζει με τη πρόοδο και προσαρμοζεται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς. Στόχος είναι η διατήρηση της λειτουργικότητας και η ανακούφιση και μείωση των συμπτωμάτων που αφορούν νευρο-μυοσκελετικες εκδηλώσεις.

Άσκηση και ινομυαλγία

Για τη μείωση του πόνου και των συνοδών συμπτωμάτων προτείνεται ανεπιφύλακτα η αερόβια άσκηση διάρκειας 30-60 λεπτών, 50-80 % της Μέγιστης Καρδιακής Συχνότητας, 2 με 3 φορές την εβδομάδα για περίοδο 4 έως 6 μήνες τουλάχιστον.

Επίσης οι ασκήσεις ενδυνάμωσης σε συνδυασμό με την αερόβια άσκηση είναι οι αποτελεσματικότερες στη μείωση της σοβαρότητας του πόνου. Προτείνεται από 1 έως 3 σετ, των 8 έως 11 ασκήσεων, με 8 έως 10 επαναλήψεις, στο 45% της Μέγιστης Επανάληψης του κάθε ατόμου.

Για τα συμπτώματα της κατάθλιψης αναφέρετε ότι ο συνδυασμός αερόβιας και μυϊκής ενδυνάμωσης (45-60 λεπτά, 2-3 φορές την εβδομάδα) για 3 έως 6 μήνες άσκησης, φαίνεται να έχει ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Το είδος της άσκησης καθορίζεται αρκετές φορές και από τα βιώματα και τις προτιμήσεις του ατόμου γι΄ αυτό και στα θετικά αποτελέσματα συγκαταλέγεται η άσκηση στο νερό, η yoga  και οι διατάσεις (ενεργητικές και παθητικές).

Ζωτικής σημασίας είναι η στοχευμένη επαφή με τους επαγγελματίες υγείας για την παρακολούθηση της εξέλιξης των συμπτωμάτων και για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ατόμων. Συνίσταται περιοδική κλινική αξιολόγηση για την εξατομικευμένη εφαρμογή θεραπείας στο κάθε στάδιο που είναι αναγκαίο.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Πως αντιμετωπίζουμε την οσφυαλγία και την ισχιαλγία; 

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Από την Ελένη Καραγιάννη, Φυσικοθεραπεύτρια