Γιατί πονάω στο ισχιακό νεύρο και πως θα το αντιμετωπίσω

H ισχιαλγία αναφέρεται στην συμπτωματολογία (πόνος, καυσαλγίες, μουδιάσματα, μυρμηγκιάσματα) που αναφέρονται κατά μήκους της διαδρομής του ισχιακού νεύρου. Η πορεία ξεκινά από την οσφυϊκή μοίρα, περνάει από την λεκάνη, το μηριαίο οστό και φτάνει έως τα δάκτυλα των ποδιών μέσω «κλάδων» του.

Γράφει ο Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Η συνηθέστερη αιτία εμφάνισης του πόνου στο ισχιακό νεύρο οφείλεται σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, οστικής κάκωσης ή ανωμαλίας που οδηγεί σε πίεση του νεύρου. Αυτή η μηχανικής αιτιολογίας πίεση φέρει με την σειρά της:

• Φλεγμονώδεις διεργασίες
• Συμπτωματολογία πόνου, μουδιάσματα κλπ
• Η συμπτωματολογία είναι διάχυτη και δεν αφορά ένα συγκεκριμένο (εστιακό) σημείο,

Όλα αυτά παρατηρούνται σύστοιχα στο προσβεβλημένο κάτω άκρο. Γενικότερα, τα συμπτώματα και τα ευρήματα του πόνου στο ισχιακό νεύρο θεωρούνται σοβαρά.

Μια όμως σωστή και αποτελεσματική αξιολόγηση (μέσω λήψης ιστορικού, φυσικής εξέτασης) από τον ειδικό μυοσκελετικό φυσικοθεραπευτή ή τον ειδικό ιατρό μπορούν να οδηγήσουν στην υποχώρηση των συμπτωμάτων σε λίγες εβδομάδες.

Ασθενείς που πάσχουν από δυνατό πόνο και σοβαρή αδυναμία στο πόδι ή παρατηρούνται προβλήματα στην ούρηση, διαταραχές στον ύπνο και συμπτωματολογία που δεν υποχωρεί με φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρειάζονται χειρουργική επέμβαση.

Συμπτώματα πόνου

• Οξύς, καυστικός, διάχυτος πόνος κατά την πορεία του ισχιακού πόνου
• Συμπτωματολογία μετά από βήχα, φτέρνισμα ή παρατεταμένη καθιστική θέση
• Περιορισμένη λειτουργικότητα
• Δυσκαμψία κορμού, λεκάνης, γόνατος και συχνά και ποδοκνημικής
• Αλλαγές στην αισθητικότητα της περιοχής (ασθενείς αναφέρουν ότι παρατηρούν αλλαγές στην αίσθηση της θερμοκρασίας)

Αίτιες πόνου στο ισχιακό νεύρο

• Κήλη δίσκου
• Σπονδυλική στένωση
• Όγκοι του νωτιαίου μυελού
• Τραυματισμοί ή μολύνσεις
• Σύνδρομα υπέρχρησης

Τύποι πόνου

Το άλγος στο ισχιακό μας νεύρο μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με βάση το χρονικό διάστημα που επιμένουν τα συμπτώματα. Έτσι κατηγοριοποιείται σε οξεία και χρόνια

Οξύς πόνος:  Διαρκεί από 4 έως 8 εβδομάδες, εμφανίζεται άμεσα και αντιμετωπίζεται με ηπιότερες παρεμβάσεις (ξεκούραση, μέσα θεραπείας ζέστη-κρύο, φαρμακευτική αγωγή χωρίς ιατρική συνταγή)

Χρόνιος πόνος:  Ο πόνος θεωρείται χρόνιος όταν η συμπτωματολογία ξεπερνά τις 8 εβδομάδες. Στις περιπτώσεις αυτές, ένας συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής, εργονομίας, διαχείρισης προπονητικών και εργασιακών φορτίων, χειροπρακτικής (manual therapy) είναι ικανά με την συχνή αξιολόγηση να απευαισθητοποιήσουν και να ξεπεραστούν.

Θεραπεία  

• Στις εξαιρετικά βαριές περιπτώσεις όπως έχουν συζητηθεί και παραπάνω η μοναδική θεραπεία είναι η χειρουργική επέμβαση
• Ενέσεις: έγχυση στεροειδών στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης για την διαχείριση της φλεγμονώδης διεργασίας (ιατρικό έργο)
• Φαρμακευτική αγωγή: χρήση αναλγητικών για την βραχυπρόθεσμη ανακούφιση των συμπτωμάτων. Συγκεκριμένα η ακεταμινοφαίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη όπως η ασπιρίνη η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη είναι οι πρώτες επιλογές.
• Βελονισμός και ξηρά βελόνα
• Φυσικοθεραπεία

Τα μέσα θεραπείας για την αντιμετώπιση του πόνου στο ισχιακό νεύρο είναι: θερμοθεραπεία, κρυοθεραπεία, ηλεκτροθεραπεία, υπέρηχοι, μαγνητοθεραπεία, μάλαξη, χειροπρακτική (Manual Therapy), ειδική θεραπευτική άσκηση.

Θεραπευτική άσκηση

Σημαντικό εργαλείο στην αποκατάσταση της βλάβης στο ισχιακό νεύρο παίζει η άσκηση. Ο φυσικοθεραπευτής ή ο γυμναστής αποκατάστασης μετά από συνεννόηση με τον ειδικό ιατρό καταστρώνουν πρόγραμμα ενδυνάμωσης, το οποίο θα πρέπει να σέβεται τα βασικά χαρακτηριστικά της ισχιαλγίας που αφορούν το κάθε περιστατικό ξεχωριστά.

Με άλλα λόγια, η ειδική άσκηση δεν μπορεί να είναι ίδια για όλους και οφείλουν οι ειδικοί της αποκατάστασης να τροποποιούν και να εξατομικεύουν το ασκησιολόγιο σύμφωνα με τις ανάγκες των ασθενών τους.

Ενδεικτικά κάποιες ασκήσεις για την διαχείριση των συμπτωμάτων του πόνου

• Νευροδυναμικά / κινητοποίηση νευρικού ιστού

• Ασκησιολόγιο στο οξύ στάδιο

• Ασκησιολόγιο στο χρόνιο στάδιο: προοδευτική έκθεση στα φορτία, συστήνεται η χρήση νευροδυναμικών κινητοποιήσεων και ήπιων ισοτονικών ασκήσεων με έμφαση στον κινητικό έλεγχο του κορμού και τον συντονισμό των κάτω άκρων.

Ανάλογα το στάδιο που βρίσκεται ο ασθενής πρέπει να προσαρμόζονται οι παράμετροι της άσκησης, οι οποίοι είναι:

• Συχνότητα (πόσες φορές την εβδομάδα και πόσες φορές την ημέρα)
• Ένταση (πόση εξωτερική αντίσταση ή διάρκεια σύσπασης)
• Είδος άσκησης (είδος άσκησης ή συστολής – ισομετρική ή ισοτονική άσκηση)
• Χρόνος άσκησης (διάρκεια προπόνησης, διάρκεια επαναλήψεων ανά σετ και διάρκεια διαλειμμάτων) εδώ σε ειδικές περιπτώσεις συστήνεται και η χρήση μετρονόμου για την ακριβή διάρκεια χρόνου ανά φάση της ισοτονικής άσκησης.
• Όγκος άσκησης
• Προοδευτικότητα άσκησης

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Κίνηση ή κρεβάτι θέλει ο πόνος στη μέση;

Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram

Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη

Ακολούθησε τον Γιώργο στο Facebook και στο Instagram

Πηγές:

• DOI: 10.1016/j.spinee.2018.05.018
• DOI: 10.2519/jospt.2017.7117
• DOI: 10.1016/j.msksp.2016.11.014
• DOI: 10.12688/f1000research.8105.2.