Ο ρόλος της φυσικοθεραπείας στην υγεία των γυναικών
Η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους έχει ταυτιστεί με τις γυναίκες άμεσα και για αυτό πολλές φορές μεταφράζεται και σαν φυσικοθεραπεία στην υγεία των γυναικών. Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους είναι απλά ένα μέρος των παθήσεων στις γυναίκες που θεραπεύεται από τη φυσικοθεραπεία και απασχολεί και τους άντρες.
Γράφει η Χρύσα Βαφειάδη, Φυσικοθεραπευτής, Αθήνα
Συγκεκριμένα, όταν λέμε φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους εννοούμε φυσικοθεραπεία για την αντιμετώπιση προβλημάτων ακράτειας ούρων, κοπράνων, ατελής ούρηση, δυσκοιλιότητα, πόνο στη γεννητική περιοχή κατά τη σεξουαλική επαφή και όχι μόνο, προπτώσεις πυελικών οργάνων, τραυματισμοί στην περιοχή της μέσης ή του πυελικού εδάφους που επηρεάζουν τη λειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους.
Αυτές λοιπόν οι παθήσεις απασχολούν εξίσου και τους άντρες και ιδιαίτερα η ακράτεια ούρων που παρουσιάζεται στους άντρες μετά από προστατεκτομή σε περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη ή η ατελής ούρηση σε περιπτώσεις φλεγμονής στον προστάτη.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να αναγνωρίζεται ο ρόλος της φυσικοθεραπείας και η σημασία της τόσο στις γυναίκες με παθήσεις στο πυελικό έδαφος τόσος και στους άντρες και να μπορούν και οι δυο να αναζητούν βοήθεια και ανακούφιση από ειδικά εκπαιδευμένους φυσικοθεραπευτές.
Αντίστοιχα όσον αφορά τη φυσικοθεραπεία στην υγεία των γυναικών, θα μπορούσαμε να έχουμε τις εξής κατηγορίες.
Φυσικοθεραπεία σε μυοσκελετικές παθήσεις στην εγκυμοσύνη
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης λόγων των αλλαγών των ορμονών και συγκεκριμένα της αύξησης της ρελαξίνης και της αύξησης των κιλών μεγαλώνει και ο κίνδυνος εμφάνισης μυϊκών πόνων αλλά και πιθανών τραυματισμών.
Συνήθως στην εγκυμοσύνη παρουσιάζονται πόνοι στην περιοχή της μέσης, του ισχίου, της λεκάνης, του κόκκυγα σε μεγαλύτερο βαθμό από τα άνω άκρα όπου μπορεί να εμφανιστούν μετά τον τοκετό (τενοντίτιδα του καρπού, του αγκώνα (tennis elbow), αυχενικό σύνδρομο).
Η φυσικοθεραπεία λοιπόν αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό και συντηρητικό τρόπο αντιμετώπισης των παθήσεων αυτών και πρέπει να εκτελείται από ειδικά εκπαιδευμένους φυσικοθεραπευτές με εξειδίκευση στην υγεία των γυναικών και την εγκυμοσύνη.
Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει θεραπευτική άσκηση, υδροθεραπεία, κλινικό πιλάτες, τεχνικές, κινητοποίησης, manual therapy, χρήση kinesio tape, τεχνικές θεραπείας της λειτουργικότητας της περιτονίας όπως είναι το ERON και πολλές άλλες τεχνικές ανάλογα την πάθηση.
Φυσικοθεραπεία μετά την εγκυμοσύνη
Η κατηγορία αυτή δεν αφορά μόνο περιπτώσεις μυοσκελετικών πόνων ή παθήσεων που μπορεί να εμφανίσουμε μετά την εγκυμοσύνη αλλά και την αποκατάσταση όλου του σώματος μας μετά τον τοκετό έτσι ώστε να επανέλθει το σώμα μας σταδιακά και σωστά χωρίς τραυματισμούς.
Κάθε γυναίκα με την ολοκλήρωση της εγκυμοσύνης συνιστάται μετά από 4 με 8 εβδομάδες μετά τον τοκετό να επανέλθει σταδιακά στην άσκηση εφόσον δεν υπάρχει κάποια επιπλοκή.
Ωστόσο, χρειάζεται καθοδήγηση από τον φυσικοθεραπευτή με ειδικές θεραπευτικές ασκήσεις και κλινικό πιλάτες για να επανέλθει το σώμα στη φυσική του κατάσταση και να αποφύγουμε είτε τραυματισμούς είτε παθήσεις όπως είναι η διάσταση ορθού κοιλιακού.
Φυσικοθεραπεία σε περίπτωση διάστασης του ορθού κοιλιακού
Άλλη μια κατηγορία που αφορά όχι μόνο γυναίκες αλλά και άντρες. Συνήθως όμως σε μεγαλύτερο ποσοστό εμφανίζεται σε γυναίκες στην εγκυμοσύνη και μετά τον τοκετό.
Στους άντρες πάλι μπορεί να εμφανιστεί μετά από απώλεια μεγάλου βάρους, μετά από χρόνια κακή χρήση στα βάρη κατά την ενδυνάμωση, μετά από χειρουργεία στην κοιλιακή περιοχή.
Όταν μιλάμε για διάσταση του ορθού κοιλιακού εννοούμε τον διαχωρισμό του ορθού κοιλιακού και της λευκής γραμμής με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα κενό ανάμεσα στον ορθό κοιλιακό. Στην εγκυμοσύνη μια μικρή βαθμού διάσταση είναι φυσιολογική και μετά από 4 με 8 εβδομάδες συνήθως το κενό κλείνει.
Αν όμως δεν συμβεί αυτό πρέπει η γυναίκα να συμβουλευτεί ειδικά εκπαιδευμένο φυσικοθεραπευτή και να ακολουθηθεί ειδικό θεραπευτικό ασκησιολόγιο για την πλήρη αποκατάστασή της.
Φυσικοθεραπεία σε περιπτώσεις οστεοπόρωσης
Οστεοπόρωση μπορεί να εμφανίσουν και οι άντρες αλλά στις γυναίκες εμφανίζεται λόγω των αλλαγών τον ορμονών με το πέρασμα του χρόνου σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.
Στη περίπτωση της οστεοπόρωσης η γυναίκα πρέπει να διατηρήσει την φυσική της κατάσταση και να ενισχύσει την υγεία των οστών όπου εκτός από την χορήγηση βιταμινών η σωστή και καθοδηγούμενη άσκηση από τον φυσικοθεραπευτή είναι απαραίτητη.
Σε περίπτωση πόνου πάλι η φυσικοθεραπεία με τα διάφορα μέσα που διαθέτει μπορεί να βοηθήσει στην άμεση και βραχυπρόθεσμη μείωση του πόνου και στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής της γυναίκας.
Φυσικοθεραπεία μετά από μαστεκτομή σε περίπτωση καρκίνου του μαστού
Άλλη μια πάθηση που εμφανίζεται σε μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες είναι αυτή του καρκίνου του μαστού.
Μετά από ένα χειρουργείο αλλά και αγωγή το λεμφικό σύστημα υπολειτουργεί όπως κα εμφανίζεται συνήθως δυσκαμψία και αδυναμία στα άνω άκρα και ιδιαίτερα στην περιοχή του ώμου.
Η φυσικοθεραπεία παίζει άμεσο ρόλο στην πλήρη αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή ή και μετά από οποιαδήποτε θεραπεία καρκίνου του μαστού και πρέπει να υπάρχει άμεση ενημέρωση στις γυναίκες για την αναγκαιότητά της και όλες οι γυναίκες πρέπει να συμβουλεύονται ειδικά εκπαιδευμένο φυσικοθεραπευτή άμεσα.
Φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους
Όπως προαναφέραμε η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους αφορά άμεσα και τους άντρες και όχι μόνο τις γυναίκες.
Στις γυναίκες συγκεκριμένα η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους πρέπει να γίνεται από σωστά εκπαιδευμένους φυσικοθεραπευτές.
Συνήθως αφορά παθήσεις όπως είναι
- η ακράτεια ούρων,
- κοπράνων μετά από μια εγκυμοσύνη ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης,
- προπτώσεις πυελικών οργάνων μετά από δύσκολο τοκετό
- σε μεγαλύτερες ηλικίες λόγω αδυναμίας πυελικού εδάφους,
- μετά από πολλαπλές εγκυμοσύνες,
- δυσκοιλιότητα,
- ατελής ούρηση,
- πόνος στο πυελικό έδαφος κατά την επαφή
- ακράτεια στη τρίτη ηλικία που πρέπει να τονίσουμε ότι δεν πρέπει να θεωρείται φυσιολογικό και η γυναίκα πρέπει άμεσα να αναζητά βοήθεια από ον φυσικοθεραπευτή και τον ουρογυναικολόγο της.
Ακόμα πρέπει να τονίσουμε ότι η φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους δεν πρέπει να γίνεται μόνο σε περίπτωση πάθησης αλλά και για πρόληψη. Είναι πολύ σημαντικό όλες οι γυναίκες να καθοδηγούνται και στην εγκυμοσύνη τους αλλά και από νεαρή ηλικία από τον φυσικοθεραπευτή τους.
Συγκεκριμένα υπάρχουν ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους που ονομάζονται KEGEL. Οι ασκήσεις αυτές είναι πολύ σημαντικό να γίνονται στην εγκυμοσύνη αλλά και σε κάθε ηλικία και φάση της ζωής των γυναικών για πρόληψη όλων των παραπάνω.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι πάντα συμβουλευόμαστε τον ειδικά εκπαιδευμένο φυσικοθεραπευτή μας πριν δοκιμάσουμε τις ασκήσεις τόσο για να μάθουμε τον σωστό τρόπο εκτέλεσής τους όσο και για να δούμε αν επιτρέπεται να τις κάνουμε διότι σε κάποιες περιπτώσεις προϋπάρχει αρκετή σύσπαση στο πυελικό έδαφος και πρέπει να γίνεi πρώτα η κατάλληλή θεραπεία για να χαλαρώσει η σύσπαση από τον φυσικοθεραπευτή και μετά να κάνουμε ασκήσεις KEGEL.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Καρκίνος στο στήθος και φυσικοθεραπεία
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram