Ταχυκαρδία: Αιτίες που την προκαλούν και αντιμετώπιση
Η ταχυκαρδία αποτελεί μια αρρυθμία του καρδιακού ρυθμού. Οι αρρυθμίες είναι παθολογικές και συνήθως συμπτωματικές. Οι διαταραχές του ρυθμού της καρδιάς μπορεί να είναι ταχείας (ταχυκαρδίες) ή βραδείας (βραδυκαρδίες) συχνότητας και μπορεί να είναι ρυθμικές ή άρρυθμες.
Οι ασθενείς χρησιμοποιούν διαφόρους όρους για να περιγράψουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με την καρδιακή αρρυθμία, η οποία μπορεί να είναι και ασυμπτωματική. Γενικά οι ταχυκαρδίες διαγιγνώσκονται και θεραπεύονται δυσκολότερα συγκριτικά με τις βραδυκαρδίες.
Γράφει η Γεωργία Τσίρου, Απόφοιτη της Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Οι ταχυκαρδίες διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες ομάδες, τις υπερκοιλιακές και τις κοιλιακές, η κάθε μία από τις οποίες μπορεί να έχει πολλαπλές υποκείμενες αιτίες.
Συχνά οι γρήγοροι χτύποι της καρδιάς είναι καλοήθεις, αλλά μπορεί να αντανακλούν υποκείμενες καρδιακές παθήσεις, συχνά διαλείπουσες, προκαλώντας διαγνωστικές δυσκολίες και κάποιες φορές σοβαρές, προκαλώντας επιβάρυνση της καρδιακής λειτουργείας που μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.
Συνήθως με τον όρος ταχυκαρδία εννοούμε καρδιακή συχνότητα >100 παλμούς / λεπτό.
Τι προκαλεί ταχυκαρδία;
Τα αίτια της ταχυκαρδίας ποικίλλουν και είναι τα εξής :
- Καρδιακά Αίτια: ισχαιμία μυοκαρδίου, δομικές ανωμαλίες πχ διεύρυνση αριστερού κόλπου λόγω ανεπάρκειας της μιτροειδούς, μυοκαρδιοπάθεια, περικαρδίτιδα, μυοκαρδίτιδα
- Μη καρδιακά Αίτια: καφεΐνη, κάπνισμα, αλκοόλ, πνευμονία, φαιοχρωμοκύττωμα, φάρμακα (β-αγωνιστές, διγοξίνη, αντικαταθλιπτικά, L-Dopa), μεταβολικές διαταραχές (κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, υποξία, υπερκαπνία, μεταβολική οξέωση, θυρεοειδοπάθειες)
Ποια είναι τα συμπτώματα της ταχυκαρδίας;
Ο γρήγορος ρυθμός παλμών της καρδιάς μπορεί να εμφανιστεί με:
- Αίσθημα παλμών
- Δύσπνοια
- Ζάλη – Αδυναμία
- Εύκολη κόπωση
- Θωρακικό άλγος
- Συγκοπτικό επεισόδιο
- Υπόταση
- Πνευμονικό οίδημα
Ορισμένες αρρυθμίες μπορεί να είναι ασυμπτωματικές ή / και τυχαία ευρήματα, πχ κολπική μαρμαρυγή. Ωστόσο, μπορείτε να μάθετε πόσο γρήγορα χτυπάει η καρδιά μετρώντας τους παλμούς ανά λεπτό.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Αφού είδαμε ποιοι παράγοντες προκαλούν την καρδιά μας να χτυπάει γρήγορα, πάμε να δούμε πως γίνεται η διάγνωση της ταχυκαρδίας.
Κατά τη διαγνωστική προσέγγιση της ταχυκαρδίας, πρωταρχικής σημασίας είναι η λήψη προσεκτικού ιστορικού με έμφαση στο χρόνο εμφάνισης του αισθήματος παλμού.
Θα πρέπει επίσης ο ασθενής να ερωτάται για τους προδιαθεσικούς παράγοντες, το χαρακτήρα (γρήγοροι ή αργοί, κανονικοί ή ακανόνιστοι), διάρκεια, συνοδά συμπτώματα (πόνο στο θώρακα, δύσπνοια, κατάρρευση). Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης και τα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής, καθώς και το οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου και αιφνίδιου θανάτου.
Το συγκοπτικό επεισόδιο που προκύπτει κατά τη διάρκεια άσκησης είναι πάντα ανησυχητικό, διότι ο ασθενής μπορεί να υποφέρει από μια κατάσταση που προδιαθέτει σε ξαφνικό καρδιακό θάνατο.
Πολλές διαταραχές, ιδιαίτερα οι αρρυθμίες, εμφανίζονται και εξαφανίζονται σε ένα απλό ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογράφημα) και μπορεί να μην παρατηρηθούν τη στιγμή της καταγραφής, για αυτό θα πρέπει να τοποθετηθεί μια 24ωρη καταγραφή καρδιακής συχνότητας έως για 7 ημέρες (Holter).
Οι εργαστηριακές εξετάσεις που θα επιλεχθούν ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή και θα πρέπει να προσαρμόζονται αναλόγως. Με κάθε νέα ρύθμιση θα πρέπει να ελέγχονται οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
Σε κάθε ασθενή με ανάρμοστη συμπεριφορά θα πρέπει να ελέγχονται τα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα και να γίνεται τοξικολογική εξέταση ούρων. Ιδιαίτερα για τα ηλικιωμένα άτομα θα πρέπει επίσης να ελέγχονται τα τοξικά επίπεδα των συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση της ταχυκαρδίας εξαρτάται από το τι είναι αυτό που την προκαλεί και τι άλλα συμπτώματα υπάρχουν.
- Μερικές ταχυκαρδίες μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά, πχ μειώνοντας την πρόσληψη αλκοόλ.
- Πολλές αρρυθμίες ανταποκρίνονται στην συντηρητική θεραπεία με τακτική χορήγηση χαπιών ή με περιστασιακή χορήγηση.
- Στις πιο δύσκολες περιπτώσεις η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει βηματοδότες, εμφυτεύσιμους απινιδωτές, πχ σε ασθενείς με κοιλιακές αρρυθμίες μετά από οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου και σε συγγενείς αρρυθμιογόνες καταστάσεις.
Στόχος είναι να μειωθεί ο καρδιακός ρυθμός. Αν τυχόν σοβαρή ταχυκαρδία δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, όπως είναι ακόμα και ο θάνατος.
Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε προληπτικά
Η ταχυκαρδία συνήθως συνυπάρχει με κάποια άλλη καρδιακής πάθηση, οπότε η πρόληψη και ο έλεγχος αυτής μπορεί να προλάβει την εμφάνιση της. Αυτά που πρέπει να προσέξετε είναι:
- Τη χοληστερόλη σας (ολική και LDL)
- Να έχετε διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και σε αλάτι.
- Να ελέγχετε την πίεση σας.
- Να ασκήστε τακτικά (προτείνονται 30 λεπτά την ημέρα, ακόμα και περπάτημα).
- Σταματήστε το κάπνισμα.
- Περιορίστε το αλκοόλ.
- Να λαμβάνετε τα φάρμακά σας σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες.
- Τακτική ιατρική παρακολούθηση.
- Οι άνθρωποι που έχουν βηματοδότη θα πρέπει να είναι προσεκτικοί γύρω από ισχυρά μαγνητικά ή ηλεκτρικά πεδία, όπως π.χ. οι μαγνητική ράβδοι που χρησιμοποιούνται στα αεροδρόμια.
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Γεωργία Τσίρου, Απόφοιτη της Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Πηγές
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31378332/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28204831/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29931244/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23083773/